БÚФЕР ПАРТЛАЙЫШЫ – яввялки партлайышдан сонра йыьылмамыш мядян кцтлясинин вя йа монолит массивин (“буферин”) алтындакы сцхурларын партлайышла гопардылмасы цсулу. Б.п. гопмуш мядян кцтлясинин юлчц вя формасыны идаря етмяйя, сцхурларын даьыдылма кейфиййятини йцксялтмяйя, партлайышдан йаранан тозун щяъмини азалтмаьа, сярбяст газыма, партлатма, йцклямя вя няглетмя, щямчинин, селектив газынты ишлярини апармаьа, партладылан сцхурларын щяъмини артырмаьа шяраит йарадыр. Карйерлярдя Б.п.-нын еффективлийини тямин етмяк цчцн гуйу атымлары иля чохъярэяли партлайыш заманы гуйуларын биринъи ъярэясиндя партлайыъы маддя сярфи артырылыр. Б.п.- нын щесабланмасында ясас мясяля буферин енинин тяйинидир; буферин ени сцхурларын доьранма дяряъясиня вя партлайышдан сонра мядян кцтляси учуьунун ениня мцхтялиф шякилдя тясир едир. Сцхурларын парчаланмасына сярф едилян партлайыш енержисинин макс. гиймятини тямин етмяк цчцн буферин ени сцхурларын бярклийиндян асылы олараг (орта вя ортадан ашаьы бяркликли сцхур карйерляриндя 10–12 м, бярк сцхур карйерляриндя ися 20–25 м) мцяййянляшдирилир. Б.п. кюмцр шахталарында щцндцр пиллялярин (чыхынтыларын) партладылараг даьыдылмасында, мцряккябструктурлу файдалы газынты йатагларынын филиз зоналарында партлатма ишляринин апарылмасы заманы партлайышдан сонра онларын эеоложи структурунун сахланылмасында вя с. тятбиг едилир.
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2007 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2009 |
| ISBN: | 978-9952-441-02-4 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2010 |
| ISBN: | 978-9952-441-05-5 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2011 |
| ISBN: | 978-9952-441-07-9 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2012 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2013 |
| ISBN: | 978-9952-441-03-1 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2014 |
| ISBN: | 978-9952-441-10-9 |
| Səhifələrin sayı: | 592 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili | 2015 |
| ISBN: | 978-9952-441-11-6 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
БÚФЕР ПАРТЛАЙЫШЫ – яввялки партлайышдан сонра йыьылмамыш мядян кцтлясинин вя йа монолит массивин (“буферин”) алтындакы сцхурларын партлайышла гопардылмасы цсулу. Б.п. гопмуш мядян кцтлясинин юлчц вя формасыны идаря етмяйя, сцхурларын даьыдылма кейфиййятини йцксялтмяйя, партлайышдан йаранан тозун щяъмини азалтмаьа, сярбяст газыма, партлатма, йцклямя вя няглетмя, щямчинин, селектив газынты ишлярини апармаьа, партладылан сцхурларын щяъмини артырмаьа шяраит йарадыр. Карйерлярдя Б.п.-нын еффективлийини тямин етмяк цчцн гуйу атымлары иля чохъярэяли партлайыш заманы гуйуларын биринъи ъярэясиндя партлайыъы маддя сярфи артырылыр. Б.п.- нын щесабланмасында ясас мясяля буферин енинин тяйинидир; буферин ени сцхурларын доьранма дяряъясиня вя партлайышдан сонра мядян кцтляси учуьунун ениня мцхтялиф шякилдя тясир едир. Сцхурларын парчаланмасына сярф едилян партлайыш енержисинин макс. гиймятини тямин етмяк цчцн буферин ени сцхурларын бярклийиндян асылы олараг (орта вя ортадан ашаьы бяркликли сцхур карйерляриндя 10–12 м, бярк сцхур карйерляриндя ися 20–25 м) мцяййянляшдирилир. Б.п. кюмцр шахталарында щцндцр пиллялярин (чыхынтыларын) партладылараг даьыдылмасында, мцряккябструктурлу файдалы газынты йатагларынын филиз зоналарында партлатма ишляринин апарылмасы заманы партлайышдан сонра онларын эеоложи структурунун сахланылмасында вя с. тятбиг едилир.
БÚФЕР ПАРТЛАЙЫШЫ – яввялки партлайышдан сонра йыьылмамыш мядян кцтлясинин вя йа монолит массивин (“буферин”) алтындакы сцхурларын партлайышла гопардылмасы цсулу. Б.п. гопмуш мядян кцтлясинин юлчц вя формасыны идаря етмяйя, сцхурларын даьыдылма кейфиййятини йцксялтмяйя, партлайышдан йаранан тозун щяъмини азалтмаьа, сярбяст газыма, партлатма, йцклямя вя няглетмя, щямчинин, селектив газынты ишлярини апармаьа, партладылан сцхурларын щяъмини артырмаьа шяраит йарадыр. Карйерлярдя Б.п.-нын еффективлийини тямин етмяк цчцн гуйу атымлары иля чохъярэяли партлайыш заманы гуйуларын биринъи ъярэясиндя партлайыъы маддя сярфи артырылыр. Б.п.- нын щесабланмасында ясас мясяля буферин енинин тяйинидир; буферин ени сцхурларын доьранма дяряъясиня вя партлайышдан сонра мядян кцтляси учуьунун ениня мцхтялиф шякилдя тясир едир. Сцхурларын парчаланмасына сярф едилян партлайыш енержисинин макс. гиймятини тямин етмяк цчцн буферин ени сцхурларын бярклийиндян асылы олараг (орта вя ортадан ашаьы бяркликли сцхур карйерляриндя 10–12 м, бярк сцхур карйерляриндя ися 20–25 м) мцяййянляшдирилир. Б.п. кюмцр шахталарында щцндцр пиллялярин (чыхынтыларын) партладылараг даьыдылмасында, мцряккябструктурлу файдалы газынты йатагларынын филиз зоналарында партлатма ишляринин апарылмасы заманы партлайышдан сонра онларын эеоложи структурунун сахланылмасында вя с. тятбиг едилир.
