БУХАР ГАЗАНЫ – оъаьындакы йанаъаьын йанмасындан айрылан истилик щесабына тязйиги атм. тязйигиндян йцксяк олан бухар алмаг цчцн гурьу. Сянайедя тятбиг едилян илк Б.г.-ларындан бирини франсыз физики Д. Папен (1680) тяклиф етмишдир. Б.г.- нын чохунда ишляк ъисим судур. Конструксийасына эюря газборулу вя суборулу, суйун щярякят схеминя эюря дяфялярля сиркулйасийалы вя дцзахынлы Б.г.-лары олур. Илк газборулу Б.г. 1–3 бюйцк диаметрли газ борусу монтаж едилмиш силиндрик газан иди; сонралар тякмилляшдириляряк бюйцк борулар онларла кичик диаметрли борулар иля явяз олунду. Газборулу Б.г. анъаг нягл. гурьуларында (мяс., бухар локомотиви, бухар эямиси) ишлядилирди. Стасионар гурьуларда ися газборулу Б.г.-ны суборулу газанлар явяз етди. Суборулу Б.г. ону тяшкил едян силиндрлярин сайынын, нятиъядя гызма сятщинин артырылмасы щесабына тякмилляшдирилди. Сугайнадан борулара чеврилмиш чохсайлы кичик диаметрли силиндрляр цфцгя нязярян 12° буъаг алтында гурулур вя онлардан цстдя йерляшдирилмиш цфцги барабанлара камера, йахуд сексийа васитясиля бирляшдирилирди (камералы вя йа сексийалы цфцги суборулу газанлар). Сонралар сугайнадан борулар шагули вя йа цфцгя нязярян бюйцк буъаг алтында гураш- дырылыр вя онлар йухары вя ашаьы цфцги барабанлара бирляшдирилирди (шагули суборулу газанлар). Дцз борулар тядриъян яйилмиш боруларла явяз едилир, газанын барабанларынын сайы азалдылырды. Мцасир шагули суборулу газанлар 1 вя йа 2 барабанлы олур. Барабансыз дцзахынлы газан да суборулу газандыр. Б.г.-нын тякмилляшдирилмяси иля бухар мящсулдарлыьы, бухарын параметрляри вя онун ф.и.я. даим артырылыр, еляъя дя газанларын щазырланмасы цчцн металын сярфи азалдылыр. Мцасир газан агрегатла- рынын ф.и.я. 93–95%-я, бухар мящсулдарлыьы 25 МПа тязйигдя вя 570°Ъ темп-рда 4000 т/саата чатыр.
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2007 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2009 |
| ISBN: | 978-9952-441-02-4 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2010 |
| ISBN: | 978-9952-441-05-5 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2011 |
| ISBN: | 978-9952-441-07-9 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2012 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2013 |
| ISBN: | 978-9952-441-03-1 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2014 |
| ISBN: | 978-9952-441-10-9 |
| Səhifələrin sayı: | 592 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili | 2015 |
| ISBN: | 978-9952-441-11-6 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
БУХАР ГАЗАНЫ – оъаьындакы йанаъаьын йанмасындан айрылан истилик щесабына тязйиги атм. тязйигиндян йцксяк олан бухар алмаг цчцн гурьу. Сянайедя тятбиг едилян илк Б.г.-ларындан бирини франсыз физики Д. Папен (1680) тяклиф етмишдир. Б.г.- нын чохунда ишляк ъисим судур. Конструксийасына эюря газборулу вя суборулу, суйун щярякят схеминя эюря дяфялярля сиркулйасийалы вя дцзахынлы Б.г.-лары олур. Илк газборулу Б.г. 1–3 бюйцк диаметрли газ борусу монтаж едилмиш силиндрик газан иди; сонралар тякмилляшдириляряк бюйцк борулар онларла кичик диаметрли борулар иля явяз олунду. Газборулу Б.г. анъаг нягл. гурьуларында (мяс., бухар локомотиви, бухар эямиси) ишлядилирди. Стасионар гурьуларда ися газборулу Б.г.-ны суборулу газанлар явяз етди. Суборулу Б.г. ону тяшкил едян силиндрлярин сайынын, нятиъядя гызма сятщинин артырылмасы щесабына тякмилляшдирилди. Сугайнадан борулара чеврилмиш чохсайлы кичик диаметрли силиндрляр цфцгя нязярян 12° буъаг алтында гурулур вя онлардан цстдя йерляшдирилмиш цфцги барабанлара камера, йахуд сексийа васитясиля бирляшдирилирди (камералы вя йа сексийалы цфцги суборулу газанлар). Сонралар сугайнадан борулар шагули вя йа цфцгя нязярян бюйцк буъаг алтында гураш- дырылыр вя онлар йухары вя ашаьы цфцги барабанлара бирляшдирилирди (шагули суборулу газанлар). Дцз борулар тядриъян яйилмиш боруларла явяз едилир, газанын барабанларынын сайы азалдылырды. Мцасир шагули суборулу газанлар 1 вя йа 2 барабанлы олур. Барабансыз дцзахынлы газан да суборулу газандыр. Б.г.-нын тякмилляшдирилмяси иля бухар мящсулдарлыьы, бухарын параметрляри вя онун ф.и.я. даим артырылыр, еляъя дя газанларын щазырланмасы цчцн металын сярфи азалдылыр. Мцасир газан агрегатла- рынын ф.и.я. 93–95%-я, бухар мящсулдарлыьы 25 МПа тязйигдя вя 570°Ъ темп-рда 4000 т/саата чатыр.
БУХАР ГАЗАНЫ – оъаьындакы йанаъаьын йанмасындан айрылан истилик щесабына тязйиги атм. тязйигиндян йцксяк олан бухар алмаг цчцн гурьу. Сянайедя тятбиг едилян илк Б.г.-ларындан бирини франсыз физики Д. Папен (1680) тяклиф етмишдир. Б.г.- нын чохунда ишляк ъисим судур. Конструксийасына эюря газборулу вя суборулу, суйун щярякят схеминя эюря дяфялярля сиркулйасийалы вя дцзахынлы Б.г.-лары олур. Илк газборулу Б.г. 1–3 бюйцк диаметрли газ борусу монтаж едилмиш силиндрик газан иди; сонралар тякмилляшдириляряк бюйцк борулар онларла кичик диаметрли борулар иля явяз олунду. Газборулу Б.г. анъаг нягл. гурьуларында (мяс., бухар локомотиви, бухар эямиси) ишлядилирди. Стасионар гурьуларда ися газборулу Б.г.-ны суборулу газанлар явяз етди. Суборулу Б.г. ону тяшкил едян силиндрлярин сайынын, нятиъядя гызма сятщинин артырылмасы щесабына тякмилляшдирилди. Сугайнадан борулара чеврилмиш чохсайлы кичик диаметрли силиндрляр цфцгя нязярян 12° буъаг алтында гурулур вя онлардан цстдя йерляшдирилмиш цфцги барабанлара камера, йахуд сексийа васитясиля бирляшдирилирди (камералы вя йа сексийалы цфцги суборулу газанлар). Сонралар сугайнадан борулар шагули вя йа цфцгя нязярян бюйцк буъаг алтында гураш- дырылыр вя онлар йухары вя ашаьы цфцги барабанлара бирляшдирилирди (шагули суборулу газанлар). Дцз борулар тядриъян яйилмиш боруларла явяз едилир, газанын барабанларынын сайы азалдылырды. Мцасир шагули суборулу газанлар 1 вя йа 2 барабанлы олур. Барабансыз дцзахынлы газан да суборулу газандыр. Б.г.-нын тякмилляшдирилмяси иля бухар мящсулдарлыьы, бухарын параметрляри вя онун ф.и.я. даим артырылыр, еляъя дя газанларын щазырланмасы цчцн металын сярфи азалдылыр. Мцасир газан агрегатла- рынын ф.и.я. 93–95%-я, бухар мящсулдарлыьы 25 МПа тязйигдя вя 570°Ъ темп-рда 4000 т/саата чатыр.
