Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
V CİLD (BRYÁNKA - ÇƏRMƏDİL NEKROPOLU)
    BUİLƏR

    БУИЛЯР, буейля р, буйаиля р,буч жунла р, бужаола р, пу й иля р, пуманлар (юзлярини бухгйаих, щярфи мянада – инсан адландырырлар; Чин дилиндя буйисзулар, гядим адлары чжунсзйа, тусзйа – йерли; исзулар, бендиляр, шуйхулар) – Ъянуби вя Ъянуб-Гярби Чиндя чжуандун халгларындан бири. Ясасян, буи вя мйао халгларынын Сйаннан вя Сйанси мухтар гязаларында (Гуйчжоу яйаляти), щямчинин Йуннан вя Сычуан яйалятляриндя йашайырлар. Сайлары Чиндя 3,3 млн. няфяр (2005), Вйетнамда 2 мин няфярдир. Б. тай дилляриня аид, ъянуб, мяркяз вя гярб диалектляри олан буи дилиндя данышырлар; Чин дили дя йайылмышдыр. Йазысы 1956 илдян латын графикасы ясасындадыр, бундан яввял Чин йазысыны тятбиг етмяк ъящдляри олмушдур. Яняняви инанъларыны сахлайырлар, диндар- ларын бир гисми христиандыр (19 ясрин сонларындан). Б. мяншя, дил вя юзляриня вердикляри ад бахымындан чжуанлара йахындырлар. Гядимдя чжуанлар, тайлар вя диэярляри иля йанашы сиоулар, лойуеляр, баййуеляр, ерамызын 1-ъи миниллийинин сонларындан манлйаолар, лилйаолар, 2-ъи миниллийин орталарындан чжунсзйалар, чжунсзйамйаолар вя с. адлар алтында мялум олмушлар. Яняняви мядяниййятляри Шярги Асийа халглары цчцн сяъиййявидир. Ясас мяшьулиййятляри терраслы суварма якинчилийидир. Щюрмя, тохуъулуг, батик истещсалы, тикмя (инсан, эцл, щейван тясвирляри), даш вя аьаъ цзяриндя ойма, дямирчилик инкишаф етмишдир. Киши вя гадын эейимляри: кофта, йахуд эюдякъя вя шалвар, чалма, эцмцш бязяк яшйалары; палтарларында эюй рянэ цстцнлцк тяшкил едир. Беййанданшан р-нунда гадын эейимляриндя йаш фяргляри сахланылмышдыр: гызларда – шалвар вя енли кямярля баьланан гыса хялят, щюрцкляри башларынын ятрафына бяркидилир; гадынларда тикишсиз узун йубка вя баш юртцйц. Сынаг никащы адяти сахланылмышдыр: илк ушаьы дцнйайа эялянядяк гадын валидейнляринин евиндя йашайыр, ушагсыз никащлар ися позулур. Рущларын вя яъдадларын култлары инкишаф етмишдир. Щяр кянддя тойуг ичалаты ясасында эяляъякдян хябяр верян фалчы вар. Байрамлары цмумчин бай- рамларыдыр, ясас байрамлары – Йени илдир. Гоша рягс-пантомималар йайылмышдыр. 19– 20 ясрлярдя аьаъдан дцзялдилмиш маскаларда чыхыш едян актйорларла мусигили драм формалашмышдыр.


    Буи гызы яняняви эейимдя.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
BRYÁNKA – ÇƏRMƏDİL NEKROPOLU
    BUİLƏR

    БУИЛЯР, буейля р, буйаиля р,буч жунла р, бужаола р, пу й иля р, пуманлар (юзлярини бухгйаих, щярфи мянада – инсан адландырырлар; Чин дилиндя буйисзулар, гядим адлары чжунсзйа, тусзйа – йерли; исзулар, бендиляр, шуйхулар) – Ъянуби вя Ъянуб-Гярби Чиндя чжуандун халгларындан бири. Ясасян, буи вя мйао халгларынын Сйаннан вя Сйанси мухтар гязаларында (Гуйчжоу яйаляти), щямчинин Йуннан вя Сычуан яйалятляриндя йашайырлар. Сайлары Чиндя 3,3 млн. няфяр (2005), Вйетнамда 2 мин няфярдир. Б. тай дилляриня аид, ъянуб, мяркяз вя гярб диалектляри олан буи дилиндя данышырлар; Чин дили дя йайылмышдыр. Йазысы 1956 илдян латын графикасы ясасындадыр, бундан яввял Чин йазысыны тятбиг етмяк ъящдляри олмушдур. Яняняви инанъларыны сахлайырлар, диндар- ларын бир гисми христиандыр (19 ясрин сонларындан). Б. мяншя, дил вя юзляриня вердикляри ад бахымындан чжуанлара йахындырлар. Гядимдя чжуанлар, тайлар вя диэярляри иля йанашы сиоулар, лойуеляр, баййуеляр, ерамызын 1-ъи миниллийинин сонларындан манлйаолар, лилйаолар, 2-ъи миниллийин орталарындан чжунсзйалар, чжунсзйамйаолар вя с. адлар алтында мялум олмушлар. Яняняви мядяниййятляри Шярги Асийа халглары цчцн сяъиййявидир. Ясас мяшьулиййятляри терраслы суварма якинчилийидир. Щюрмя, тохуъулуг, батик истещсалы, тикмя (инсан, эцл, щейван тясвирляри), даш вя аьаъ цзяриндя ойма, дямирчилик инкишаф етмишдир. Киши вя гадын эейимляри: кофта, йахуд эюдякъя вя шалвар, чалма, эцмцш бязяк яшйалары; палтарларында эюй рянэ цстцнлцк тяшкил едир. Беййанданшан р-нунда гадын эейимляриндя йаш фяргляри сахланылмышдыр: гызларда – шалвар вя енли кямярля баьланан гыса хялят, щюрцкляри башларынын ятрафына бяркидилир; гадынларда тикишсиз узун йубка вя баш юртцйц. Сынаг никащы адяти сахланылмышдыр: илк ушаьы дцнйайа эялянядяк гадын валидейнляринин евиндя йашайыр, ушагсыз никащлар ися позулур. Рущларын вя яъдадларын култлары инкишаф етмишдир. Щяр кянддя тойуг ичалаты ясасында эяляъякдян хябяр верян фалчы вар. Байрамлары цмумчин бай- рамларыдыр, ясас байрамлары – Йени илдир. Гоша рягс-пантомималар йайылмышдыр. 19– 20 ясрлярдя аьаъдан дцзялдилмиш маскаларда чыхыш едян актйорларла мусигили драм формалашмышдыр.


    Буи гызы яняняви эейимдя.

    BUİLƏR

    БУИЛЯР, буейля р, буйаиля р,буч жунла р, бужаола р, пу й иля р, пуманлар (юзлярини бухгйаих, щярфи мянада – инсан адландырырлар; Чин дилиндя буйисзулар, гядим адлары чжунсзйа, тусзйа – йерли; исзулар, бендиляр, шуйхулар) – Ъянуби вя Ъянуб-Гярби Чиндя чжуандун халгларындан бири. Ясасян, буи вя мйао халгларынын Сйаннан вя Сйанси мухтар гязаларында (Гуйчжоу яйаляти), щямчинин Йуннан вя Сычуан яйалятляриндя йашайырлар. Сайлары Чиндя 3,3 млн. няфяр (2005), Вйетнамда 2 мин няфярдир. Б. тай дилляриня аид, ъянуб, мяркяз вя гярб диалектляри олан буи дилиндя данышырлар; Чин дили дя йайылмышдыр. Йазысы 1956 илдян латын графикасы ясасындадыр, бундан яввял Чин йазысыны тятбиг етмяк ъящдляри олмушдур. Яняняви инанъларыны сахлайырлар, диндар- ларын бир гисми христиандыр (19 ясрин сонларындан). Б. мяншя, дил вя юзляриня вердикляри ад бахымындан чжуанлара йахындырлар. Гядимдя чжуанлар, тайлар вя диэярляри иля йанашы сиоулар, лойуеляр, баййуеляр, ерамызын 1-ъи миниллийинин сонларындан манлйаолар, лилйаолар, 2-ъи миниллийин орталарындан чжунсзйалар, чжунсзйамйаолар вя с. адлар алтында мялум олмушлар. Яняняви мядяниййятляри Шярги Асийа халглары цчцн сяъиййявидир. Ясас мяшьулиййятляри терраслы суварма якинчилийидир. Щюрмя, тохуъулуг, батик истещсалы, тикмя (инсан, эцл, щейван тясвирляри), даш вя аьаъ цзяриндя ойма, дямирчилик инкишаф етмишдир. Киши вя гадын эейимляри: кофта, йахуд эюдякъя вя шалвар, чалма, эцмцш бязяк яшйалары; палтарларында эюй рянэ цстцнлцк тяшкил едир. Беййанданшан р-нунда гадын эейимляриндя йаш фяргляри сахланылмышдыр: гызларда – шалвар вя енли кямярля баьланан гыса хялят, щюрцкляри башларынын ятрафына бяркидилир; гадынларда тикишсиз узун йубка вя баш юртцйц. Сынаг никащы адяти сахланылмышдыр: илк ушаьы дцнйайа эялянядяк гадын валидейнляринин евиндя йашайыр, ушагсыз никащлар ися позулур. Рущларын вя яъдадларын култлары инкишаф етмишдир. Щяр кянддя тойуг ичалаты ясасында эяляъякдян хябяр верян фалчы вар. Байрамлары цмумчин бай- рамларыдыр, ясас байрамлары – Йени илдир. Гоша рягс-пантомималар йайылмышдыр. 19– 20 ясрлярдя аьаъдан дцзялдилмиш маскаларда чыхыш едян актйорларла мусигили драм формалашмышдыр.


    Буи гызы яняняви эейимдя.