Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
IV CİLD (BƏZİRXANA - BİNNƏTOVA)
    BRİOLOGİYA


    BRИOLÓGИYA (yun.βρύον – mamыr + ....logiya) – mamыrкимиляри юyrяnяn botanika bюlmяsi. B.-nыn яnяnяvi tяdqiqat obyektlяri эювдяйарпаглы mamыrlar, ciyяrotuкимиляр vя antoserotoкимиlяrdиr. Бu цч qrupun bir-birindяn asыlы olmaдан яmяlя gяlmяsi йeni mяlumatlarла tяsdiqlяндийиндян, “B.” термини bяzяn daha dar чяrчivяdя йалныз эювдяйарпаглы mamыrlarыn tяdqiqinи ифадя едир, ciyяrotукимиляри vя antoserotокимиляри ися xцsusi bюlmя – щepatikologiйa юyrяniр. Mцasir B. mamыrкимilяrin morfologiyasыnы, anatomiyasыnы, biokimyasыnы, fiziologiyasыnы, genetikasыnы, ekologiyasыnы, coьrafi yayыlmasыnы tядqiq едир, лакин onun яsas istiqamяtи onlarыn sistematikasы olaraq qalыr. B., бир elm kimi, belя kiчik bitki (adi юlчцsц 3–50 mm) quruлушларынын юyrяnilmяsi цчцn lazыmi mikroskopийа texnikaсыnыn tяtbiqinin асанлашдыьы 19 яsrdя formalaшмышдыр. Mamыrlarыn qurуluшunun tяdqiqi vя sistemlяrinин qurulmasы И. Hedviqin (Иsveчrя), S. Bridel vя V. Шimperin (Almaniya), D.Щukerin (B. Britaniya), V. Mittenin (ABШ), S. Lindberqin (Finlandiya) adlarы ilя baьlыdыr. 20 яsrin яvvяllяrindя фин botaniki V.F. Broterus uzun mцddяt mamыrlar цчцn яsas olan юz sistemini dяrc etdirди, sonra bu sistem molekulyar tяdqiqatlarыn mяlumatlarы sayяsindя xeyli dяyiшikliyя uьradы. V. Шimper vя K. Varnstorf (Almaniya) эювдяйарпаглы sfaqnum mamыrlarыnыn, B. Dumortye (Belчika), K. Nees (Алманийа) A.Evans (АБШ), Q. Bux (Finlandiya), X. Arnell (Иsveч), R. Qrоlle (Almaniya), P. Шuster (ABШ), S.Xattori (Yaponiya) vя б.-нын ciyяrotукимилярин sistematikasыnыn inkiшafыnда бюйцк хидмятляри олду. Ciyяrotукимилярин юyrяnilmясинин mцasir mяrhяlяsi дя яnяnяvi sistemlяrin яhяmiy- yяtli dяrяcяdя тякрар йохланыб тязялянмяси ilя сяъиййялянир.

     

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
BƏZİRXANA – BİNNƏTOVA
    BRİOLOGİYA


    BRИOLÓGИYA (yun.βρύον – mamыr + ....logiya) – mamыrкимиляри юyrяnяn botanika bюlmяsi. B.-nыn яnяnяvi tяdqiqat obyektlяri эювдяйарпаглы mamыrlar, ciyяrotuкимиляр vя antoserotoкимиlяrdиr. Бu цч qrupun bir-birindяn asыlы olmaдан яmяlя gяlmяsi йeni mяlumatlarла tяsdiqlяндийиндян, “B.” термини bяzяn daha dar чяrчivяdя йалныз эювдяйарпаглы mamыrlarыn tяdqiqinи ифадя едир, ciyяrotукимиляри vя antoserotокимиляри ися xцsusi bюlmя – щepatikologiйa юyrяniр. Mцasir B. mamыrкимilяrin morfologiyasыnы, anatomiyasыnы, biokimyasыnы, fiziologiyasыnы, genetikasыnы, ekologiyasыnы, coьrafi yayыlmasыnы tядqiq едир, лакин onun яsas istiqamяtи onlarыn sistematikasы olaraq qalыr. B., бир elm kimi, belя kiчik bitki (adi юlчцsц 3–50 mm) quruлушларынын юyrяnilmяsi цчцn lazыmi mikroskopийа texnikaсыnыn tяtbiqinin асанлашдыьы 19 яsrdя formalaшмышдыр. Mamыrlarыn qurуluшunun tяdqiqi vя sistemlяrinин qurulmasы И. Hedviqin (Иsveчrя), S. Bridel vя V. Шimperin (Almaniya), D.Щukerin (B. Britaniya), V. Mittenin (ABШ), S. Lindberqin (Finlandiya) adlarы ilя baьlыdыr. 20 яsrin яvvяllяrindя фин botaniki V.F. Broterus uzun mцddяt mamыrlar цчцn яsas olan юz sistemini dяrc etdirди, sonra bu sistem molekulyar tяdqiqatlarыn mяlumatlarы sayяsindя xeyli dяyiшikliyя uьradы. V. Шimper vя K. Varnstorf (Almaniya) эювдяйарпаглы sfaqnum mamыrlarыnыn, B. Dumortye (Belчika), K. Nees (Алманийа) A.Evans (АБШ), Q. Bux (Finlandiya), X. Arnell (Иsveч), R. Qrоlle (Almaniya), P. Шuster (ABШ), S.Xattori (Yaponiya) vя б.-нын ciyяrotукимилярин sistematikasыnыn inkiшafыnда бюйцк хидмятляри олду. Ciyяrotукимилярин юyrяnilmясинин mцasir mяrhяlяsi дя яnяnяvi sistemlяrin яhяmiy- yяtli dяrяcяdя тякрар йохланыб тязялянмяси ilя сяъиййялянир.

     

    BRİOLOGİYA


    BRИOLÓGИYA (yun.βρύον – mamыr + ....logiya) – mamыrкимиляри юyrяnяn botanika bюlmяsi. B.-nыn яnяnяvi tяdqiqat obyektlяri эювдяйарпаглы mamыrlar, ciyяrotuкимиляр vя antoserotoкимиlяrdиr. Бu цч qrupun bir-birindяn asыlы olmaдан яmяlя gяlmяsi йeni mяlumatlarла tяsdiqlяндийиндян, “B.” термини bяzяn daha dar чяrчivяdя йалныз эювдяйарпаглы mamыrlarыn tяdqiqinи ифадя едир, ciyяrotукимиляри vя antoserotокимиляри ися xцsusi bюlmя – щepatikologiйa юyrяniр. Mцasir B. mamыrкимilяrin morfologiyasыnы, anatomiyasыnы, biokimyasыnы, fiziologiyasыnы, genetikasыnы, ekologiyasыnы, coьrafi yayыlmasыnы tядqiq едир, лакин onun яsas istiqamяtи onlarыn sistematikasы olaraq qalыr. B., бир elm kimi, belя kiчik bitki (adi юlчцsц 3–50 mm) quruлушларынын юyrяnilmяsi цчцn lazыmi mikroskopийа texnikaсыnыn tяtbiqinin асанлашдыьы 19 яsrdя formalaшмышдыр. Mamыrlarыn qurуluшunun tяdqiqi vя sistemlяrinин qurulmasы И. Hedviqin (Иsveчrя), S. Bridel vя V. Шimperin (Almaniya), D.Щukerin (B. Britaniya), V. Mittenin (ABШ), S. Lindberqin (Finlandiya) adlarы ilя baьlыdыr. 20 яsrin яvvяllяrindя фин botaniki V.F. Broterus uzun mцddяt mamыrlar цчцn яsas olan юz sistemini dяrc etdirди, sonra bu sistem molekulyar tяdqiqatlarыn mяlumatlarы sayяsindя xeyli dяyiшikliyя uьradы. V. Шimper vя K. Varnstorf (Almaniya) эювдяйарпаглы sfaqnum mamыrlarыnыn, B. Dumortye (Belчika), K. Nees (Алманийа) A.Evans (АБШ), Q. Bux (Finlandiya), X. Arnell (Иsveч), R. Qrоlle (Almaniya), P. Шuster (ABШ), S.Xattori (Yaponiya) vя б.-нын ciyяrotукимилярин sistematikasыnыn inkiшafыnда бюйцк хидмятляри олду. Ciyяrotукимилярин юyrяnilmясинин mцasir mяrhяlяsi дя яnяnяvi sistemlяrin яhяmiy- yяtli dяrяcяdя тякрар йохланыб тязялянмяси ilя сяъиййялянир.