Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
III CİLD (BABİNGER - BAXŞƏLİYEV)
    BAGİRMİ

    БАЭИРМИ (Баэуирми) – 16 ясрдя индики Чад яразисиндя мейдана эялмиш еркян дювляти гурум. Тарихи яняняйя эюря, баниси али щаким (мбанга) Бирни-Бессе [1513–28] олмушдур. Б.-нин етник юзяйини баэирмиляр тяшкил едирди. Баэирмиляр пайтахтлары Масенйадан ъ.-да вя ш.-дя мяскунлашан гоншу халглары табе етмишляр. Б. ящалисинин яксяриййяти артыг 16 ясрин сонун да исламы гябул етмишди. Дювляти, мбан гадан башга, онун анасы (маэира), тайфа яйанлары шурасы, щямчинин азад олмайанлардан “хидмятчи инсанлар”ын имтийазлы тябягяси, о ъцмлядян икинъи щаким (па тиа) вя сарай хязинядары идаря едирди. Б.-нин ярази-гоншулуг иъмаларында бирляшмиш ясас ящалиси тоха якинчилийи вя малдарлыг ла мяшьул олур, щямчинин яйанларын хейриня натурал мцкялляфиййятляр йериня йетирирдиляр. Б. 17–19 ясрлярдя гоншу дювлятлярля даим мцщарибяляр апармышдыр. 1897 илдя Б. Франсанын протекторатыны гябул етмиш, 1914 илдя Франсанын Чад мцстямлякясинин (1960 илдян мцстягил Чад Респ.) тяркибиня гатылмышдыр.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
BABİNGER – BAXŞƏLİYEV
    BAGİRMİ

    БАЭИРМИ (Баэуирми) – 16 ясрдя индики Чад яразисиндя мейдана эялмиш еркян дювляти гурум. Тарихи яняняйя эюря, баниси али щаким (мбанга) Бирни-Бессе [1513–28] олмушдур. Б.-нин етник юзяйини баэирмиляр тяшкил едирди. Баэирмиляр пайтахтлары Масенйадан ъ.-да вя ш.-дя мяскунлашан гоншу халглары табе етмишляр. Б. ящалисинин яксяриййяти артыг 16 ясрин сонун да исламы гябул етмишди. Дювляти, мбан гадан башга, онун анасы (маэира), тайфа яйанлары шурасы, щямчинин азад олмайанлардан “хидмятчи инсанлар”ын имтийазлы тябягяси, о ъцмлядян икинъи щаким (па тиа) вя сарай хязинядары идаря едирди. Б.-нин ярази-гоншулуг иъмаларында бирляшмиш ясас ящалиси тоха якинчилийи вя малдарлыг ла мяшьул олур, щямчинин яйанларын хейриня натурал мцкялляфиййятляр йериня йетирирдиляр. Б. 17–19 ясрлярдя гоншу дювлятлярля даим мцщарибяляр апармышдыр. 1897 илдя Б. Франсанын протекторатыны гябул етмиш, 1914 илдя Франсанын Чад мцстямлякясинин (1960 илдян мцстягил Чад Респ.) тяркибиня гатылмышдыр.

    BAGİRMİ

    БАЭИРМИ (Баэуирми) – 16 ясрдя индики Чад яразисиндя мейдана эялмиш еркян дювляти гурум. Тарихи яняняйя эюря, баниси али щаким (мбанга) Бирни-Бессе [1513–28] олмушдур. Б.-нин етник юзяйини баэирмиляр тяшкил едирди. Баэирмиляр пайтахтлары Масенйадан ъ.-да вя ш.-дя мяскунлашан гоншу халглары табе етмишляр. Б. ящалисинин яксяриййяти артыг 16 ясрин сонун да исламы гябул етмишди. Дювляти, мбан гадан башга, онун анасы (маэира), тайфа яйанлары шурасы, щямчинин азад олмайанлардан “хидмятчи инсанлар”ын имтийазлы тябягяси, о ъцмлядян икинъи щаким (па тиа) вя сарай хязинядары идаря едирди. Б.-нин ярази-гоншулуг иъмаларында бирляшмиш ясас ящалиси тоха якинчилийи вя малдарлыг ла мяшьул олур, щямчинин яйанларын хейриня натурал мцкялляфиййятляр йериня йетирирдиляр. Б. 17–19 ясрлярдя гоншу дювлятлярля даим мцщарибяляр апармышдыр. 1897 илдя Б. Франсанын протекторатыны гябул етмиш, 1914 илдя Франсанын Чад мцстямлякясинин (1960 илдян мцстягил Чад Респ.) тяркибиня гатылмышдыр.