BARИON YЦKЦ, b a r i o n я d я d i – zяrrяciklяrin (vя zяrrяciklяr sisteminin) характеристикасы; tяcrцbя yolu ilя tяyin olunmuш “aьыr” zяrrяciklяrin – barionlarыn saxlaнмaсы qanunundan иряли эялир. B.y. anlayышыны 1938 ildя Иsvecrя fiziki E. Шtцkelberq protonun stabilliyini izah etmяk цчцn irяli sцrmцшdцr, belя ki, enerji-impulsун, hяrяkяt miqdarы momentiнин vя elektirik yцkцnцn saxlanmaсы qanunlarы protonun daha yцngцl zяrrяciklяrя parcalanmaсы мцмкцнлцйцнц “qadaьan” etmir. Barionlar buraxыlmadan onlarыn daha yцngцl zяrrяciklяrя чevrilmяsi prosesi heч vaxt mцшahidя edilmяmiшdir. Bu qanunauyьunluqlar barion ядядинин сахланмасы qanunu шяklindя ifadя олунмушдуr: bцtцn proseslяrdя barionlarыn цмуми сайынын vя antibarionlarыn цmumi sayыnыn fяrqi saxlanыr.

Яэяр barionlar цчцn mяxsusi B.y., (nuklonlarыn B.y. шяrti olaraq vahidя bяrabяr гябул edilir), antibarionlar цчцн яksiшarяли Б.й., leptonlar, kalibrлямя bo- zonlarы vя mezonlar (eyni sayda kvark vя antikvarklardan ibarяt) цчцн sыfыra bяrabяr B.y. qяbul edilярся, онда бarion яdяdinin saxlanmaсы qanununa elektrik yцkцnцn saxlanmaсы qanununa oxшar tяrif vermяk olar. Мцшahidя олунаn бцtцn barionlarыn B.y. tam яdяddir, kvark vя antikvarklarыn B.y. isя uyьun olaraq 1/3 vя –1/3-dir. Elektrik vя rяngli yцklяrdяn fяrqli olaraq, B.y. tяxmini saxlanыr. B. y.- нцн saxlanmaсы qanununun pozulmasы hipotetik “ifratzяif” qarшыlыqlы tяsirя gюrя baш verя bilяr. Bu tяsirin mюvcudluьu haqгында gцclц vя elektrozяif qarшыlыqlы tяsirlяriн Bюyцk бирляшмяsinin bяzi mo- dellяrинdя qabaqcadan дейилир. Protonun parcalanmasынын ашкарланмасы ilя яlaqяdar aparыlan tяcrцbяlяr gюstяrди ki, onun yaшama mцddяti щяр щалда 1032 ildяn чохдур. B.y.-nцn saxlanmaсы qanununun pozulmasы Kainatыn barion asimмetriyasыnы, yяni Kainatda nяzяrячarpacaq dяrяcяdя antimaddяnin
оlmaдыьынын izahы цчцn istifadя edilir.