БУСИДО (йапонъа – дюйцшчц йолу) – орта ясрлярин самурай кодекси. Самурайын давранышыны, бу вя йа диэяр синфин нцмайяндяляриня, дювлятя, бцтювлцкдя ъямиййятя мцнасибятини тянзимляйян бахышлар, нормалар вя гиймятляр системиндян ибарят иди. Б. самурайын гаршысында юз аьасына, вязифя боръуна сонадяк сядагятлилик, шцъаятя, фядакарлыьа вя юлцмя щазыр олмаг ющдялийи гойурду. Б. 9–11 ясрлярдя, Йапонийада щярбчи зцмряси формалаш- дыгъа тяшяккцл етмяйя башламышды. Синтоизмин, буддизмин вя конфусичилийин ещкамларына ясасланырды. Дцнйаэюрцшц системи олан Б.-да инсан психолоэийасынын, онун ятраф алямдяки ролунун, щяйатын мянасынын, хейир вя шярин дяркиня, яхлаги дяйярлярин мцяййянляшдирилмясиня ящямиййятли йер айрылырды. Самурай Б. нормаларына хцсуси иътимаи институтлар тяряфиндян мяъбур олунмадан, яняняляри, тярбийяни вя нцмуняни рящбяр тутараг, ямял едирди. Б.-нун кечмиш дювр яфсаня вя повестляриндя яксини тапмыш ясас мцддяалары илк дяфя Иейасу Токугаванын (1542–1616) эюстяриши иля тяртиб олунмуш “Самурай нясилляри щаггында гануннамя”дя, Йамаго Соко (1622–85), Дайдодзи Йудзан (1639–1730) вя б.-нын ясярляриндя системляшдирилмишдир. Б. щаггында ян мяшщур ясяр кечмиш самурай Йамамото Сунетомонун “Хагакуре” (1716) китабыдыр. 19 ясрин сону – 20 ясрин 1-ъи йарысында Б. йапон милитаризми идеолоэийасында ящямиййятли йер тутурду.
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2007 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2009 |
| ISBN: | 978-9952-441-02-4 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2010 |
| ISBN: | 978-9952-441-05-5 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2011 |
| ISBN: | 978-9952-441-07-9 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2012 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2013 |
| ISBN: | 978-9952-441-03-1 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2014 |
| ISBN: | 978-9952-441-10-9 |
| Səhifələrin sayı: | 592 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili | 2015 |
| ISBN: | 978-9952-441-11-6 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
БУСИДО (йапонъа – дюйцшчц йолу) – орта ясрлярин самурай кодекси. Самурайын давранышыны, бу вя йа диэяр синфин нцмайяндяляриня, дювлятя, бцтювлцкдя ъямиййятя мцнасибятини тянзимляйян бахышлар, нормалар вя гиймятляр системиндян ибарят иди. Б. самурайын гаршысында юз аьасына, вязифя боръуна сонадяк сядагятлилик, шцъаятя, фядакарлыьа вя юлцмя щазыр олмаг ющдялийи гойурду. Б. 9–11 ясрлярдя, Йапонийада щярбчи зцмряси формалаш- дыгъа тяшяккцл етмяйя башламышды. Синтоизмин, буддизмин вя конфусичилийин ещкамларына ясасланырды. Дцнйаэюрцшц системи олан Б.-да инсан психолоэийасынын, онун ятраф алямдяки ролунун, щяйатын мянасынын, хейир вя шярин дяркиня, яхлаги дяйярлярин мцяййянляшдирилмясиня ящямиййятли йер айрылырды. Самурай Б. нормаларына хцсуси иътимаи институтлар тяряфиндян мяъбур олунмадан, яняняляри, тярбийяни вя нцмуняни рящбяр тутараг, ямял едирди. Б.-нун кечмиш дювр яфсаня вя повестляриндя яксини тапмыш ясас мцддяалары илк дяфя Иейасу Токугаванын (1542–1616) эюстяриши иля тяртиб олунмуш “Самурай нясилляри щаггында гануннамя”дя, Йамаго Соко (1622–85), Дайдодзи Йудзан (1639–1730) вя б.-нын ясярляриндя системляшдирилмишдир. Б. щаггында ян мяшщур ясяр кечмиш самурай Йамамото Сунетомонун “Хагакуре” (1716) китабыдыр. 19 ясрин сону – 20 ясрин 1-ъи йарысында Б. йапон милитаризми идеолоэийасында ящямиййятли йер тутурду.
БУСИДО (йапонъа – дюйцшчц йолу) – орта ясрлярин самурай кодекси. Самурайын давранышыны, бу вя йа диэяр синфин нцмайяндяляриня, дювлятя, бцтювлцкдя ъямиййятя мцнасибятини тянзимляйян бахышлар, нормалар вя гиймятляр системиндян ибарят иди. Б. самурайын гаршысында юз аьасына, вязифя боръуна сонадяк сядагятлилик, шцъаятя, фядакарлыьа вя юлцмя щазыр олмаг ющдялийи гойурду. Б. 9–11 ясрлярдя, Йапонийада щярбчи зцмряси формалаш- дыгъа тяшяккцл етмяйя башламышды. Синтоизмин, буддизмин вя конфусичилийин ещкамларына ясасланырды. Дцнйаэюрцшц системи олан Б.-да инсан психолоэийасынын, онун ятраф алямдяки ролунун, щяйатын мянасынын, хейир вя шярин дяркиня, яхлаги дяйярлярин мцяййянляшдирилмясиня ящямиййятли йер айрылырды. Самурай Б. нормаларына хцсуси иътимаи институтлар тяряфиндян мяъбур олунмадан, яняняляри, тярбийяни вя нцмуняни рящбяр тутараг, ямял едирди. Б.-нун кечмиш дювр яфсаня вя повестляриндя яксини тапмыш ясас мцддяалары илк дяфя Иейасу Токугаванын (1542–1616) эюстяриши иля тяртиб олунмуш “Самурай нясилляри щаггында гануннамя”дя, Йамаго Соко (1622–85), Дайдодзи Йудзан (1639–1730) вя б.-нын ясярляриндя системляшдирилмишдир. Б. щаггында ян мяшщур ясяр кечмиш самурай Йамамото Сунетомонун “Хагакуре” (1716) китабыдыр. 19 ясрин сону – 20 ясрин 1-ъи йарысында Б. йапон милитаризми идеолоэийасында ящямиййятли йер тутурду.
