Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
III CİLD (BABİNGER - BAXŞƏLİYEV)
    BASALAR


    БÁСАЛАР, к о к о л а  р , м в е л е л я р  –Камерунда банту халглары групу. Санага чайынын орта ахарында йашайырлар. Сайлары 130 мин няфярдир (1998). Б.-а басалар (басса), коколар (бакоко), мвелеляр, мбенеляр, баненляр, нйуконлар, аболар вя б. халглар дахилдир. Бюйцк зянъи иргиня мянсубдурлар. Дилляринин шм.-и коко, йахуд шм.-и бакоко, ъ.-и коко, йахуд ъ.-и бакоко вя мбене диалектляри вар. Диндарларын яксяриййяти хриситиандыр, бир щиссяси яняняви етигадларыны сахлайыр. 19 ясрдя гоншу бамумларын вя дуалаларын еркян дювляти гурумларынын тясириня мяруз галмышлар. Ясас мяшьулийятляри гырылыб йандырылмыш яразилярдя тоха якинчилийидир (дары, йерфындыьы, гарьыдалы, маниок, йамс, пахлалы биткиляр); йаьверян палмалар йетишдирирляр. Кишиляр тарлалары аьаълардан тямизляйир, гадынлар
    ися сащяни тохалайыр, тохум сяпир вя мящсул топлайырлар. Мювсцмчцлцк инкишаф етмишдир. Яняняви сяняткарлыг сащяляри аьаъишлямя (габ, мебел, бойанмыш маскалар), щяндяси орнаментли гырмызы вя гящвяйи керамика истещсалыдыр. Яняняви йашайыш мяскянляри пяракяндя (даьыныг) формалы кяндлярдир. Евляри дцзбуъаглы пландадыр, палма йарпагларындан икийамаълы щцндцр дамлары вар. Каркаслы диварлары аьаъдан, йахуд эилдяндир. Яняняви эейимляри бел сарьысы, кямярляр вя бязяклярдир. Уъуз памбыг парчадан тикилмиш мцасир Авропа эейимляри дя йайылмышдыр. Йемяклярин ясасыны биткиляр (дары, тярявяз вя мейвядян сыйыглар) тяшкил едир. Балыг йемякляри дя йайылмышдыр. Гябиля-тайфа бюлэцсц сахланылыр. Мусиги фолклору инкишаф етмишдир.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
BABİNGER – BAXŞƏLİYEV
    BASALAR


    БÁСАЛАР, к о к о л а  р , м в е л е л я р  –Камерунда банту халглары групу. Санага чайынын орта ахарында йашайырлар. Сайлары 130 мин няфярдир (1998). Б.-а басалар (басса), коколар (бакоко), мвелеляр, мбенеляр, баненляр, нйуконлар, аболар вя б. халглар дахилдир. Бюйцк зянъи иргиня мянсубдурлар. Дилляринин шм.-и коко, йахуд шм.-и бакоко, ъ.-и коко, йахуд ъ.-и бакоко вя мбене диалектляри вар. Диндарларын яксяриййяти хриситиандыр, бир щиссяси яняняви етигадларыны сахлайыр. 19 ясрдя гоншу бамумларын вя дуалаларын еркян дювляти гурумларынын тясириня мяруз галмышлар. Ясас мяшьулийятляри гырылыб йандырылмыш яразилярдя тоха якинчилийидир (дары, йерфындыьы, гарьыдалы, маниок, йамс, пахлалы биткиляр); йаьверян палмалар йетишдирирляр. Кишиляр тарлалары аьаълардан тямизляйир, гадынлар
    ися сащяни тохалайыр, тохум сяпир вя мящсул топлайырлар. Мювсцмчцлцк инкишаф етмишдир. Яняняви сяняткарлыг сащяляри аьаъишлямя (габ, мебел, бойанмыш маскалар), щяндяси орнаментли гырмызы вя гящвяйи керамика истещсалыдыр. Яняняви йашайыш мяскянляри пяракяндя (даьыныг) формалы кяндлярдир. Евляри дцзбуъаглы пландадыр, палма йарпагларындан икийамаълы щцндцр дамлары вар. Каркаслы диварлары аьаъдан, йахуд эилдяндир. Яняняви эейимляри бел сарьысы, кямярляр вя бязяклярдир. Уъуз памбыг парчадан тикилмиш мцасир Авропа эейимляри дя йайылмышдыр. Йемяклярин ясасыны биткиляр (дары, тярявяз вя мейвядян сыйыглар) тяшкил едир. Балыг йемякляри дя йайылмышдыр. Гябиля-тайфа бюлэцсц сахланылыр. Мусиги фолклору инкишаф етмишдир.

    BASALAR


    БÁСАЛАР, к о к о л а  р , м в е л е л я р  –Камерунда банту халглары групу. Санага чайынын орта ахарында йашайырлар. Сайлары 130 мин няфярдир (1998). Б.-а басалар (басса), коколар (бакоко), мвелеляр, мбенеляр, баненляр, нйуконлар, аболар вя б. халглар дахилдир. Бюйцк зянъи иргиня мянсубдурлар. Дилляринин шм.-и коко, йахуд шм.-и бакоко, ъ.-и коко, йахуд ъ.-и бакоко вя мбене диалектляри вар. Диндарларын яксяриййяти хриситиандыр, бир щиссяси яняняви етигадларыны сахлайыр. 19 ясрдя гоншу бамумларын вя дуалаларын еркян дювляти гурумларынын тясириня мяруз галмышлар. Ясас мяшьулийятляри гырылыб йандырылмыш яразилярдя тоха якинчилийидир (дары, йерфындыьы, гарьыдалы, маниок, йамс, пахлалы биткиляр); йаьверян палмалар йетишдирирляр. Кишиляр тарлалары аьаълардан тямизляйир, гадынлар
    ися сащяни тохалайыр, тохум сяпир вя мящсул топлайырлар. Мювсцмчцлцк инкишаф етмишдир. Яняняви сяняткарлыг сащяляри аьаъишлямя (габ, мебел, бойанмыш маскалар), щяндяси орнаментли гырмызы вя гящвяйи керамика истещсалыдыр. Яняняви йашайыш мяскянляри пяракяндя (даьыныг) формалы кяндлярдир. Евляри дцзбуъаглы пландадыр, палма йарпагларындан икийамаълы щцндцр дамлары вар. Каркаслы диварлары аьаъдан, йахуд эилдяндир. Яняняви эейимляри бел сарьысы, кямярляр вя бязяклярдир. Уъуз памбыг парчадан тикилмиш мцасир Авропа эейимляри дя йайылмышдыр. Йемяклярин ясасыны биткиляр (дары, тярявяз вя мейвядян сыйыглар) тяшкил едир. Балыг йемякляри дя йайылмышдыр. Гябиля-тайфа бюлэцсц сахланылыр. Мусиги фолклору инкишаф етмишдир.