Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
III CİLD (BABİNGER - BAXŞƏLİYEV)
    BASİLEY


    БАСИЛÉЙ, в а с и л е в с (йун. βασιλεύς) – монархларын, Бизанс императорларынын вя щакимляринин титулу. Сюзцн мяншяйи мялум дейилдир. Гядим Йунаныстанда Микена епохасы вя Щомер дюврцндя тайфа, йахуд тайфа иттифагынын башчысы (щярби рящбяр, кащин вя мящкямя сялащиййятиня малик иди); классик дюврдя ися бу термин Афинада йалныз дини функсийалары йериня йетирян архонт-басилейдян тутмуш Ящямяниляр сцлалясиндян олан фарс щюкмдарларына шамил едилян “бюйцк басилевс” титулуна гядяр эениш мяна дашымышдыр. Еллинизм дюврцндя монарх титулу олмушдур. Йунан мятнляриндя (о ъцмлядян Ящди-Ятигдя) Гядим Шярг юлкяляринин щакимляри дя Б. адланырды.


    2–4 ясрлярдя Б. термини йунан мцяллифляри тяряфиндян Рома императорлары (рясми “автократор” вя “август” терминляри иля йанашы) цчцн истифадя олунурду. Дипломатик йазышмада фарс шащяншащлары Б. адланырды. Бизанс императору Ы Ираклинин Сасаниляр дювляти цзяриндя гялябясиндян (628) сонра о, “Б.” терминини императорун рясми титуллары сырасына (629 илин едикти) дахил етмишдир. 9 ясрдян 1453 илядяк бцтцн рясми император сянядляриндя “ромалыларын василевси” титулу ясас титул олмушдур.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
BABİNGER – BAXŞƏLİYEV
    BASİLEY


    БАСИЛÉЙ, в а с и л е в с (йун. βασιλεύς) – монархларын, Бизанс императорларынын вя щакимляринин титулу. Сюзцн мяншяйи мялум дейилдир. Гядим Йунаныстанда Микена епохасы вя Щомер дюврцндя тайфа, йахуд тайфа иттифагынын башчысы (щярби рящбяр, кащин вя мящкямя сялащиййятиня малик иди); классик дюврдя ися бу термин Афинада йалныз дини функсийалары йериня йетирян архонт-басилейдян тутмуш Ящямяниляр сцлалясиндян олан фарс щюкмдарларына шамил едилян “бюйцк басилевс” титулуна гядяр эениш мяна дашымышдыр. Еллинизм дюврцндя монарх титулу олмушдур. Йунан мятнляриндя (о ъцмлядян Ящди-Ятигдя) Гядим Шярг юлкяляринин щакимляри дя Б. адланырды.


    2–4 ясрлярдя Б. термини йунан мцяллифляри тяряфиндян Рома императорлары (рясми “автократор” вя “август” терминляри иля йанашы) цчцн истифадя олунурду. Дипломатик йазышмада фарс шащяншащлары Б. адланырды. Бизанс императору Ы Ираклинин Сасаниляр дювляти цзяриндя гялябясиндян (628) сонра о, “Б.” терминини императорун рясми титуллары сырасына (629 илин едикти) дахил етмишдир. 9 ясрдян 1453 илядяк бцтцн рясми император сянядляриндя “ромалыларын василевси” титулу ясас титул олмушдур.

    BASİLEY


    БАСИЛÉЙ, в а с и л е в с (йун. βασιλεύς) – монархларын, Бизанс императорларынын вя щакимляринин титулу. Сюзцн мяншяйи мялум дейилдир. Гядим Йунаныстанда Микена епохасы вя Щомер дюврцндя тайфа, йахуд тайфа иттифагынын башчысы (щярби рящбяр, кащин вя мящкямя сялащиййятиня малик иди); классик дюврдя ися бу термин Афинада йалныз дини функсийалары йериня йетирян архонт-басилейдян тутмуш Ящямяниляр сцлалясиндян олан фарс щюкмдарларына шамил едилян “бюйцк басилевс” титулуна гядяр эениш мяна дашымышдыр. Еллинизм дюврцндя монарх титулу олмушдур. Йунан мятнляриндя (о ъцмлядян Ящди-Ятигдя) Гядим Шярг юлкяляринин щакимляри дя Б. адланырды.


    2–4 ясрлярдя Б. термини йунан мцяллифляри тяряфиндян Рома императорлары (рясми “автократор” вя “август” терминляри иля йанашы) цчцн истифадя олунурду. Дипломатик йазышмада фарс шащяншащлары Б. адланырды. Бизанс императору Ы Ираклинин Сасаниляр дювляти цзяриндя гялябясиндян (628) сонра о, “Б.” терминини императорун рясми титуллары сырасына (629 илин едикти) дахил етмишдир. 9 ясрдян 1453 илядяк бцтцн рясми император сянядляриндя “ромалыларын василевси” титулу ясас титул олмушдур.