Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
V CİLD (BRYÁNKA - ÇƏRMƏDİL NEKROPOLU)
    CAĞATAY ULUSU

    ЪАЬАТАЙ УЛУСУ – Чинэиз ханын империйасы бюлцшдцрцляркян (1224) Чинэиз ханын икинъи оьлу Ъаьатайа вя онун аилясиня чатмыш Асийа вил.-ляринин цмуми ады. Мавярацннящр, Жеты су (Йеддису) вя Кашгары ящатя едирди. 1251 илдя Мунке щакимиййятя эялдикдян сонра Ъаьатайлар няслинин йашлы нцмайяндяляринин, демяк олар, щамысы едам олунду; улус Мунке вя Баты арасында бюлцшдцрцлдц. Ъаьатайын нявяси Алгу 13 ясрин 60-ъы илляриндя улусда Ъаьатайларын щакимиййятини бярпа етди. Ъаьатай ханлары Мавярацннящрин идарячилийини мцгатиячи ъанишинляря – Мащмуд Йалавача (1225–38) вя онун оьлу Мясуд бяйя (1238–89) щяваля етдиляр. Алгунун хяляфляри Мцбаряк вя Борак отураг ящали иля сых ялагялярин гурулмасына наил олмаг мягсядиля ислам динини гябул етдиляр, ханын игамятэащы вя бязи монгол нясилляри, о ъцмлядян ъялаириляр вя барласлар Жеты судан Мавярацннящря кючцрцлдц. Айры-айры ханларын щакимиййяти мющкямляндирмяк ъящдляриня бахмайараг, улусда феодал пяракяндялийи эцълянирди. 14 ясрин 40-ъы илляриндя Ъ.у., яслиндя, мцхтялиф феодал ща- кимликляриня парчаланды. Теймурун щакимиййятя эялмяси иля Ъаьатайларын Мавярацннящрдя щюкмранлыьына сон гойулду. Ъаьатайларын щакимиййяти 16 ясрин 70-ъи илляриня гядяр давам етди. Ъ.у.-нда ъаьатай (кющня юзбяк) дилинин нормаларынын формалашмасы просеси эедирди. 

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
BRYÁNKA – ÇƏRMƏDİL NEKROPOLU
    CAĞATAY ULUSU

    ЪАЬАТАЙ УЛУСУ – Чинэиз ханын империйасы бюлцшдцрцляркян (1224) Чинэиз ханын икинъи оьлу Ъаьатайа вя онун аилясиня чатмыш Асийа вил.-ляринин цмуми ады. Мавярацннящр, Жеты су (Йеддису) вя Кашгары ящатя едирди. 1251 илдя Мунке щакимиййятя эялдикдян сонра Ъаьатайлар няслинин йашлы нцмайяндяляринин, демяк олар, щамысы едам олунду; улус Мунке вя Баты арасында бюлцшдцрцлдц. Ъаьатайын нявяси Алгу 13 ясрин 60-ъы илляриндя улусда Ъаьатайларын щакимиййятини бярпа етди. Ъаьатай ханлары Мавярацннящрин идарячилийини мцгатиячи ъанишинляря – Мащмуд Йалавача (1225–38) вя онун оьлу Мясуд бяйя (1238–89) щяваля етдиляр. Алгунун хяляфляри Мцбаряк вя Борак отураг ящали иля сых ялагялярин гурулмасына наил олмаг мягсядиля ислам динини гябул етдиляр, ханын игамятэащы вя бязи монгол нясилляри, о ъцмлядян ъялаириляр вя барласлар Жеты судан Мавярацннящря кючцрцлдц. Айры-айры ханларын щакимиййяти мющкямляндирмяк ъящдляриня бахмайараг, улусда феодал пяракяндялийи эцълянирди. 14 ясрин 40-ъы илляриндя Ъ.у., яслиндя, мцхтялиф феодал ща- кимликляриня парчаланды. Теймурун щакимиййятя эялмяси иля Ъаьатайларын Мавярацннящрдя щюкмранлыьына сон гойулду. Ъаьатайларын щакимиййяти 16 ясрин 70-ъи илляриня гядяр давам етди. Ъ.у.-нда ъаьатай (кющня юзбяк) дилинин нормаларынын формалашмасы просеси эедирди. 

    CAĞATAY ULUSU

    ЪАЬАТАЙ УЛУСУ – Чинэиз ханын империйасы бюлцшдцрцляркян (1224) Чинэиз ханын икинъи оьлу Ъаьатайа вя онун аилясиня чатмыш Асийа вил.-ляринин цмуми ады. Мавярацннящр, Жеты су (Йеддису) вя Кашгары ящатя едирди. 1251 илдя Мунке щакимиййятя эялдикдян сонра Ъаьатайлар няслинин йашлы нцмайяндяляринин, демяк олар, щамысы едам олунду; улус Мунке вя Баты арасында бюлцшдцрцлдц. Ъаьатайын нявяси Алгу 13 ясрин 60-ъы илляриндя улусда Ъаьатайларын щакимиййятини бярпа етди. Ъаьатай ханлары Мавярацннящрин идарячилийини мцгатиячи ъанишинляря – Мащмуд Йалавача (1225–38) вя онун оьлу Мясуд бяйя (1238–89) щяваля етдиляр. Алгунун хяляфляри Мцбаряк вя Борак отураг ящали иля сых ялагялярин гурулмасына наил олмаг мягсядиля ислам динини гябул етдиляр, ханын игамятэащы вя бязи монгол нясилляри, о ъцмлядян ъялаириляр вя барласлар Жеты судан Мавярацннящря кючцрцлдц. Айры-айры ханларын щакимиййяти мющкямляндирмяк ъящдляриня бахмайараг, улусда феодал пяракяндялийи эцълянирди. 14 ясрин 40-ъы илляриндя Ъ.у., яслиндя, мцхтялиф феодал ща- кимликляриня парчаланды. Теймурун щакимиййятя эялмяси иля Ъаьатайларын Мавярацннящрдя щюкмранлыьына сон гойулду. Ъаьатайларын щакимиййяти 16 ясрин 70-ъи илляриня гядяр давам етди. Ъ.у.-нда ъаьатай (кющня юзбяк) дилинин нормаларынын формалашмасы просеси эедирди.