АВТОПИЛÓТ (авто...+ фр. пилоте – апарыъы, рящбяр; йун. πηδώτης – сцканчы) – учуш апаратларынын (тяййаря, щеликоптер) верилмиш учуш режимини сахламагла автоматик идаряедилмяси цчцн гурьулар системи. А. учуш апаратларынын щярякятинин курс (йцксяклик, сцрят, учуш истигамяти) вя буъаг (тангаж, крен, инщираф) параметрляринин, щямчинин верилмиш учуш трайекторийасынын автоматик стабилляшмясини тямин едир, директор идаряетмясиндя пилот тяряфиндян йериня йетирилян ямр сигналларыны формалашдырыр (тяртиб едир). Эироскопик вериъили илк А. 1914 илдя Е. Сперри тяряфиндян АБШ-да йарадылмышдыр. А.ун иши якс-ялагя принсипиня ясасланыр. А. стабилляшдирилян параметрлярин ъари гиймятляринин онларын верилмиш гиймятляри иля уйьунлашдырылмасына ясасян идаряедиъи сигналлар формалашдырыр. Мяс., тяййарянин автоматик режимдя учушу заманы нязарят олунан щяр щансы бир параметр верилмиш гиймятдян кянара чыхдыгда тяййарянин аеродинамик идаряетмя органлары (истигамят вя йцксяклик сцканлары) ишя дцшяряк верилмиш иш режимини бярпа едир. А.-ун тяркибиня учуш режимини верян пулт, учуш апаратларынын фязада ъари вязиййятини тяйин едян вериъиляр, идаряедиъи сигналы формалашдыран гурьу, иъраедиъи сцкан машыны, йахуд сервоинтигаллар вя с. дахилдир.
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2007 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2009 |
| ISBN: | 978-9952-441-02-4 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2010 |
| ISBN: | 978-9952-441-05-5 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2011 |
| ISBN: | 978-9952-441-07-9 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2012 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2013 |
| ISBN: | 978-9952-441-03-1 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2014 |
| ISBN: | 978-9952-441-10-9 |
| Səhifələrin sayı: | 592 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili | 2015 |
| ISBN: | 978-9952-441-11-6 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
АВТОПИЛÓТ (авто...+ фр. пилоте – апарыъы, рящбяр; йун. πηδώτης – сцканчы) – учуш апаратларынын (тяййаря, щеликоптер) верилмиш учуш режимини сахламагла автоматик идаряедилмяси цчцн гурьулар системи. А. учуш апаратларынын щярякятинин курс (йцксяклик, сцрят, учуш истигамяти) вя буъаг (тангаж, крен, инщираф) параметрляринин, щямчинин верилмиш учуш трайекторийасынын автоматик стабилляшмясини тямин едир, директор идаряетмясиндя пилот тяряфиндян йериня йетирилян ямр сигналларыны формалашдырыр (тяртиб едир). Эироскопик вериъили илк А. 1914 илдя Е. Сперри тяряфиндян АБШ-да йарадылмышдыр. А.ун иши якс-ялагя принсипиня ясасланыр. А. стабилляшдирилян параметрлярин ъари гиймятляринин онларын верилмиш гиймятляри иля уйьунлашдырылмасына ясасян идаряедиъи сигналлар формалашдырыр. Мяс., тяййарянин автоматик режимдя учушу заманы нязарят олунан щяр щансы бир параметр верилмиш гиймятдян кянара чыхдыгда тяййарянин аеродинамик идаряетмя органлары (истигамят вя йцксяклик сцканлары) ишя дцшяряк верилмиш иш режимини бярпа едир. А.-ун тяркибиня учуш режимини верян пулт, учуш апаратларынын фязада ъари вязиййятини тяйин едян вериъиляр, идаряедиъи сигналы формалашдыран гурьу, иъраедиъи сцкан машыны, йахуд сервоинтигаллар вя с. дахилдир.
АВТОПИЛÓТ (авто...+ фр. пилоте – апарыъы, рящбяр; йун. πηδώτης – сцканчы) – учуш апаратларынын (тяййаря, щеликоптер) верилмиш учуш режимини сахламагла автоматик идаряедилмяси цчцн гурьулар системи. А. учуш апаратларынын щярякятинин курс (йцксяклик, сцрят, учуш истигамяти) вя буъаг (тангаж, крен, инщираф) параметрляринин, щямчинин верилмиш учуш трайекторийасынын автоматик стабилляшмясини тямин едир, директор идаряетмясиндя пилот тяряфиндян йериня йетирилян ямр сигналларыны формалашдырыр (тяртиб едир). Эироскопик вериъили илк А. 1914 илдя Е. Сперри тяряфиндян АБШ-да йарадылмышдыр. А.ун иши якс-ялагя принсипиня ясасланыр. А. стабилляшдирилян параметрлярин ъари гиймятляринин онларын верилмиш гиймятляри иля уйьунлашдырылмасына ясасян идаряедиъи сигналлар формалашдырыр. Мяс., тяййарянин автоматик режимдя учушу заманы нязарят олунан щяр щансы бир параметр верилмиш гиймятдян кянара чыхдыгда тяййарянин аеродинамик идаряетмя органлары (истигамят вя йцксяклик сцканлары) ишя дцшяряк верилмиш иш режимини бярпа едир. А.-ун тяркибиня учуш режимини верян пулт, учуш апаратларынын фязада ъари вязиййятини тяйин едян вериъиляр, идаряедиъи сигналы формалашдыран гурьу, иъраедиъи сцкан машыны, йахуд сервоинтигаллар вя с. дахилдир.
