Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
III CİLD (BABİNGER - BAXŞƏLİYEV)
    BAZALT

    БАЗÁЛТ (лат. басалтес, басанитес–мящяк дашы, диэяр ещтимала эюря ефиопъа басал–дямирли даш) – ясаси тяркибли (44–53% СиО2) вулканик сцхур; габбронун еффузив аналогу. Б. еффузив сцхурлар ичярисиндя сащясиня эюря Йер сятщиндя ян эениш йайылмышыдыр (40% континентлярдя, 90%-дян чох океанларын дибиндя); ясаси плаэиоклаздан, пироксендян, магнезиумлу оливиндян, вулкан шцшясиндян, аз мигдарда магнетит вя илменитдян, амфиболдан, биотитдян, апатитдян, титанитдян ибарятдир. Рянэи гарадан гонурадяк. Афир, йахуд порфир структура, массив текстура маликдир. Б.-лар континентляриндя платформа вилайятляриндя эениш трапп платолары – платобазалтлар йарадыр (мяс., Русийада Путорана, Щиндистанда Декан платолары); онлар щямчинин гырышыглыг гуршагларынын магматик формасийаларына аиддир. Б.-лар аралыг-океан силсиляляриндя, кянар дянизлярдя, ада гювсляриндя, актив континент кянарларында интишар тапмышдыр. Б. магмаларынын мянбяйи Йерин мантийасыдыр. Б.-лар Айын, Марсын, Венеранын сятщиндя ашкар едилмиш илкин сяъиййяви сцхурлардыр. Мис, никел, гызыл, платин, полиметаллар, дямир, титан филизляринин йатаглары Б.-ларла ялагядардыр. Тикинти материалы вя туршуйадавамлы материал кими, щямчинин петрурэийа (яридилмиш сцхурлардан тюкмя цсулу иля мцхтялиф мямулат истещсалы) вя щейкялтярашлыгда истифадя едилир. Азярб.-да Кялбяъяр, Лачын р-нларында вя Талыш даьла-
    рында вар.

    Базалтларда сцтунвары айрылмалар. (Байбурт, Тцркийя)

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
BABİNGER – BAXŞƏLİYEV
    BAZALT

    БАЗÁЛТ (лат. басалтес, басанитес–мящяк дашы, диэяр ещтимала эюря ефиопъа басал–дямирли даш) – ясаси тяркибли (44–53% СиО2) вулканик сцхур; габбронун еффузив аналогу. Б. еффузив сцхурлар ичярисиндя сащясиня эюря Йер сятщиндя ян эениш йайылмышыдыр (40% континентлярдя, 90%-дян чох океанларын дибиндя); ясаси плаэиоклаздан, пироксендян, магнезиумлу оливиндян, вулкан шцшясиндян, аз мигдарда магнетит вя илменитдян, амфиболдан, биотитдян, апатитдян, титанитдян ибарятдир. Рянэи гарадан гонурадяк. Афир, йахуд порфир структура, массив текстура маликдир. Б.-лар континентляриндя платформа вилайятляриндя эениш трапп платолары – платобазалтлар йарадыр (мяс., Русийада Путорана, Щиндистанда Декан платолары); онлар щямчинин гырышыглыг гуршагларынын магматик формасийаларына аиддир. Б.-лар аралыг-океан силсиляляриндя, кянар дянизлярдя, ада гювсляриндя, актив континент кянарларында интишар тапмышдыр. Б. магмаларынын мянбяйи Йерин мантийасыдыр. Б.-лар Айын, Марсын, Венеранын сятщиндя ашкар едилмиш илкин сяъиййяви сцхурлардыр. Мис, никел, гызыл, платин, полиметаллар, дямир, титан филизляринин йатаглары Б.-ларла ялагядардыр. Тикинти материалы вя туршуйадавамлы материал кими, щямчинин петрурэийа (яридилмиш сцхурлардан тюкмя цсулу иля мцхтялиф мямулат истещсалы) вя щейкялтярашлыгда истифадя едилир. Азярб.-да Кялбяъяр, Лачын р-нларында вя Талыш даьла-
    рында вар.

    Базалтларда сцтунвары айрылмалар. (Байбурт, Тцркийя)

    BAZALT

    БАЗÁЛТ (лат. басалтес, басанитес–мящяк дашы, диэяр ещтимала эюря ефиопъа басал–дямирли даш) – ясаси тяркибли (44–53% СиО2) вулканик сцхур; габбронун еффузив аналогу. Б. еффузив сцхурлар ичярисиндя сащясиня эюря Йер сятщиндя ян эениш йайылмышыдыр (40% континентлярдя, 90%-дян чох океанларын дибиндя); ясаси плаэиоклаздан, пироксендян, магнезиумлу оливиндян, вулкан шцшясиндян, аз мигдарда магнетит вя илменитдян, амфиболдан, биотитдян, апатитдян, титанитдян ибарятдир. Рянэи гарадан гонурадяк. Афир, йахуд порфир структура, массив текстура маликдир. Б.-лар континентляриндя платформа вилайятляриндя эениш трапп платолары – платобазалтлар йарадыр (мяс., Русийада Путорана, Щиндистанда Декан платолары); онлар щямчинин гырышыглыг гуршагларынын магматик формасийаларына аиддир. Б.-лар аралыг-океан силсиляляриндя, кянар дянизлярдя, ада гювсляриндя, актив континент кянарларында интишар тапмышдыр. Б. магмаларынын мянбяйи Йерин мантийасыдыр. Б.-лар Айын, Марсын, Венеранын сятщиндя ашкар едилмиш илкин сяъиййяви сцхурлардыр. Мис, никел, гызыл, платин, полиметаллар, дямир, титан филизляринин йатаглары Б.-ларла ялагядардыр. Тикинти материалы вя туршуйадавамлы материал кими, щямчинин петрурэийа (яридилмиш сцхурлардан тюкмя цсулу иля мцхтялиф мямулат истещсалы) вя щейкялтярашлыгда истифадя едилир. Азярб.-да Кялбяъяр, Лачын р-нларында вя Талыш даьла-
    рында вар.

    Базалтларда сцтунвары айрылмалар. (Байбурт, Тцркийя)