ЪАНЫБЯЙ Ябцл Мцзяффяр Мащмуд Ъялаляддин (?–1357) – Гызыл Орда ханы [1342–57], Юзбяк ханын оьлу вя вариси. Ики гардашыны юлдцрцб щакимиййятя эял-
мишди. Рус кнйазлыгларынын вя Литванын дахили ишляриня фяал мцдахиля едирди. Москва бюйцк кнйазлары Семйон Горды вя ЫЫ Иван Красны Ъ.-дян асылы олмушлар. Щакимиййятини мющкямлятмяк цчцн Гызыл Ордада ислам динини йайырды. Ъ.-ин щакимиййяти заманы Гызыл Орданын бирлийи вя сийаси гцдряти сахланылса да, эцълянмякдя олан йерли щакимлярин айрылма мейилляри артырды. 1346–47 иллярдя йайылан таун епидемийасы Гызыл Ордада бюйцк тяляфата, щямчинин онун зяифлямясиня эятириб чыхартмышды. 1352 илдя Аь Ордайа щцъум едяряк юз мцттяфиги Чимтай ханы щакимиййятя эятирмишди. Щцлакулар дювлятинин да- ьылмасындан истифадя едян вя ширваншащ Кавусла иттифага эирян Ъ.-ин 1356/57 илдя Азярб.-а йцрцшц заманы Тябриз (бурада юз адындан сиккя кясдирмишди), Мараьа вя с. шящярляр тутулмуш, Чобани щюкмдары Яшряф едам едилмишди. Лакин тезликля Тябриздя цсйан баш вермиш, щакимиййят Ъ.-я дцшмян олан Ъялаирилярин ялиня кечмишди. Ъ. Гызыл Ордайа гайыдаркян йолда щялак олмушдур. Онун хястяликдян юлмяси, йахуд оьлу Бярдибяй тяряфиндян гятля йетирилмяси дя ещтимал едилир.
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2007 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2009 |
| ISBN: | 978-9952-441-02-4 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2010 |
| ISBN: | 978-9952-441-05-5 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2011 |
| ISBN: | 978-9952-441-07-9 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2012 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2013 |
| ISBN: | 978-9952-441-03-1 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2014 |
| ISBN: | 978-9952-441-10-9 |
| Səhifələrin sayı: | 592 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili | 2015 |
| ISBN: | 978-9952-441-11-6 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
ЪАНЫБЯЙ Ябцл Мцзяффяр Мащмуд Ъялаляддин (?–1357) – Гызыл Орда ханы [1342–57], Юзбяк ханын оьлу вя вариси. Ики гардашыны юлдцрцб щакимиййятя эял-
мишди. Рус кнйазлыгларынын вя Литванын дахили ишляриня фяал мцдахиля едирди. Москва бюйцк кнйазлары Семйон Горды вя ЫЫ Иван Красны Ъ.-дян асылы олмушлар. Щакимиййятини мющкямлятмяк цчцн Гызыл Ордада ислам динини йайырды. Ъ.-ин щакимиййяти заманы Гызыл Орданын бирлийи вя сийаси гцдряти сахланылса да, эцълянмякдя олан йерли щакимлярин айрылма мейилляри артырды. 1346–47 иллярдя йайылан таун епидемийасы Гызыл Ордада бюйцк тяляфата, щямчинин онун зяифлямясиня эятириб чыхартмышды. 1352 илдя Аь Ордайа щцъум едяряк юз мцттяфиги Чимтай ханы щакимиййятя эятирмишди. Щцлакулар дювлятинин да- ьылмасындан истифадя едян вя ширваншащ Кавусла иттифага эирян Ъ.-ин 1356/57 илдя Азярб.-а йцрцшц заманы Тябриз (бурада юз адындан сиккя кясдирмишди), Мараьа вя с. шящярляр тутулмуш, Чобани щюкмдары Яшряф едам едилмишди. Лакин тезликля Тябриздя цсйан баш вермиш, щакимиййят Ъ.-я дцшмян олан Ъялаирилярин ялиня кечмишди. Ъ. Гызыл Ордайа гайыдаркян йолда щялак олмушдур. Онун хястяликдян юлмяси, йахуд оьлу Бярдибяй тяряфиндян гятля йетирилмяси дя ещтимал едилир.
ЪАНЫБЯЙ Ябцл Мцзяффяр Мащмуд Ъялаляддин (?–1357) – Гызыл Орда ханы [1342–57], Юзбяк ханын оьлу вя вариси. Ики гардашыны юлдцрцб щакимиййятя эял-
мишди. Рус кнйазлыгларынын вя Литванын дахили ишляриня фяал мцдахиля едирди. Москва бюйцк кнйазлары Семйон Горды вя ЫЫ Иван Красны Ъ.-дян асылы олмушлар. Щакимиййятини мющкямлятмяк цчцн Гызыл Ордада ислам динини йайырды. Ъ.-ин щакимиййяти заманы Гызыл Орданын бирлийи вя сийаси гцдряти сахланылса да, эцълянмякдя олан йерли щакимлярин айрылма мейилляри артырды. 1346–47 иллярдя йайылан таун епидемийасы Гызыл Ордада бюйцк тяляфата, щямчинин онун зяифлямясиня эятириб чыхартмышды. 1352 илдя Аь Ордайа щцъум едяряк юз мцттяфиги Чимтай ханы щакимиййятя эятирмишди. Щцлакулар дювлятинин да- ьылмасындан истифадя едян вя ширваншащ Кавусла иттифага эирян Ъ.-ин 1356/57 илдя Азярб.-а йцрцшц заманы Тябриз (бурада юз адындан сиккя кясдирмишди), Мараьа вя с. шящярляр тутулмуш, Чобани щюкмдары Яшряф едам едилмишди. Лакин тезликля Тябриздя цсйан баш вермиш, щакимиййят Ъ.-я дцшмян олан Ъялаирилярин ялиня кечмишди. Ъ. Гызыл Ордайа гайыдаркян йолда щялак олмушдур. Онун хястяликдян юлмяси, йахуд оьлу Бярдибяй тяряфиндян гятля йетирилмяси дя ещтимал едилир.
