Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
II CİLD (ARGENTİT - AŞURBƏYOV)
    ARIÇILIQ

     ARIЧILIQ – бал арыларынын (Апис меллифера) йетишдирилмяси, чохалдылмасы, сахланмасы, к.т. биткиляринин ентомофил тозландырылмасында онлардан истифадя едилмяси иля мяшьул олан тясяррцфат сащяси. Дцнйанын бцтцн материкляриндя А.-ла мяшьул олурлар. А., ясасян, бал вя мум алмаг, тозландырма вя арыйетишдирмя истигамятляриндя инкишаф едир. Щяйятйаны тясяррцфатларда да А.-ын инкишафына бюйцк ящямиййят верилир. А. щяля е.я. мялум иди. А.-ын инкишафы бир нечя мярщяляйя айрылыр: вящши А. – бал вя мум ахтарышы (аьаъ коьушларында ары йуваларынын ахтарышы), мешя А.-ы; кютцк А.-ы – арыларын пятякляря    кючцрцлмяси;    чярчивяли п я т я к  А.-ы  (мцтярягги  А.).  1814   илдя рус арычысы П.И. Прокопович чярчивяли пятякляр дцзялтдикдян вя 1865 илдя чех арычысы Ф.Грушка балсцзян машыны ихтира етдикдян сонра А. бир чох юлкядя к.т.-нын йцксяк эялирли сащясиня чеврилди. Арылар биткиляри тозландырмагла мящсулдарлыьы 40–50% артырыр. Мящсуллары сянайенин 40-дан артыг сащясиндя истифадя едилир. Азярб.-да  А.-ын  тарихи  гядимдир.  Азярб.да апарылан археоложи газынтылар е.я 3–2ъи минилликдя А.-ын гядим излярини ашкар етмишдир. Тунъ дюврцндя ары мумундан сяняткарлыьын мцхтялиф сащяляриндя истифадя едилирди. Орта ясрлярдя А. Азярб. ящалисинин мяишят вя игтисадиййатында бюйцк ящямиййят кясб етмишдир. Бу дюврдя бал вя мум хариъи юлкяляря ихраъ олунурду. Азярб.-да ары аиляляринин сайы 142000, иллик бал мящсулунун мигдары 1400 т-дур. Орта щесабла щяр ары аилясиндян 10 кг бал щасил едилир. А.-ын инкишаф етдирилмяси мягсядиля 2008 илдя Азярб. Арычылар Иттифагы йарадылмыш, 2009 илдя  “Арычылыг  щаггында”  Азярб.  Респ.нын Гануну гябул едилмишдир.

                               Арыхана.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ARGENTİT – AŞURBƏYOV
    ARIÇILIQ

     ARIЧILIQ – бал арыларынын (Апис меллифера) йетишдирилмяси, чохалдылмасы, сахланмасы, к.т. биткиляринин ентомофил тозландырылмасында онлардан истифадя едилмяси иля мяшьул олан тясяррцфат сащяси. Дцнйанын бцтцн материкляриндя А.-ла мяшьул олурлар. А., ясасян, бал вя мум алмаг, тозландырма вя арыйетишдирмя истигамятляриндя инкишаф едир. Щяйятйаны тясяррцфатларда да А.-ын инкишафына бюйцк ящямиййят верилир. А. щяля е.я. мялум иди. А.-ын инкишафы бир нечя мярщяляйя айрылыр: вящши А. – бал вя мум ахтарышы (аьаъ коьушларында ары йуваларынын ахтарышы), мешя А.-ы; кютцк А.-ы – арыларын пятякляря    кючцрцлмяси;    чярчивяли п я т я к  А.-ы  (мцтярягги  А.).  1814   илдя рус арычысы П.И. Прокопович чярчивяли пятякляр дцзялтдикдян вя 1865 илдя чех арычысы Ф.Грушка балсцзян машыны ихтира етдикдян сонра А. бир чох юлкядя к.т.-нын йцксяк эялирли сащясиня чеврилди. Арылар биткиляри тозландырмагла мящсулдарлыьы 40–50% артырыр. Мящсуллары сянайенин 40-дан артыг сащясиндя истифадя едилир. Азярб.-да  А.-ын  тарихи  гядимдир.  Азярб.да апарылан археоложи газынтылар е.я 3–2ъи минилликдя А.-ын гядим излярини ашкар етмишдир. Тунъ дюврцндя ары мумундан сяняткарлыьын мцхтялиф сащяляриндя истифадя едилирди. Орта ясрлярдя А. Азярб. ящалисинин мяишят вя игтисадиййатында бюйцк ящямиййят кясб етмишдир. Бу дюврдя бал вя мум хариъи юлкяляря ихраъ олунурду. Азярб.-да ары аиляляринин сайы 142000, иллик бал мящсулунун мигдары 1400 т-дур. Орта щесабла щяр ары аилясиндян 10 кг бал щасил едилир. А.-ын инкишаф етдирилмяси мягсядиля 2008 илдя Азярб. Арычылар Иттифагы йарадылмыш, 2009 илдя  “Арычылыг  щаггында”  Азярб.  Респ.нын Гануну гябул едилмишдир.

                               Арыхана.

    ARIÇILIQ

     ARIЧILIQ – бал арыларынын (Апис меллифера) йетишдирилмяси, чохалдылмасы, сахланмасы, к.т. биткиляринин ентомофил тозландырылмасында онлардан истифадя едилмяси иля мяшьул олан тясяррцфат сащяси. Дцнйанын бцтцн материкляриндя А.-ла мяшьул олурлар. А., ясасян, бал вя мум алмаг, тозландырма вя арыйетишдирмя истигамятляриндя инкишаф едир. Щяйятйаны тясяррцфатларда да А.-ын инкишафына бюйцк ящямиййят верилир. А. щяля е.я. мялум иди. А.-ын инкишафы бир нечя мярщяляйя айрылыр: вящши А. – бал вя мум ахтарышы (аьаъ коьушларында ары йуваларынын ахтарышы), мешя А.-ы; кютцк А.-ы – арыларын пятякляря    кючцрцлмяси;    чярчивяли п я т я к  А.-ы  (мцтярягги  А.).  1814   илдя рус арычысы П.И. Прокопович чярчивяли пятякляр дцзялтдикдян вя 1865 илдя чех арычысы Ф.Грушка балсцзян машыны ихтира етдикдян сонра А. бир чох юлкядя к.т.-нын йцксяк эялирли сащясиня чеврилди. Арылар биткиляри тозландырмагла мящсулдарлыьы 40–50% артырыр. Мящсуллары сянайенин 40-дан артыг сащясиндя истифадя едилир. Азярб.-да  А.-ын  тарихи  гядимдир.  Азярб.да апарылан археоложи газынтылар е.я 3–2ъи минилликдя А.-ын гядим излярини ашкар етмишдир. Тунъ дюврцндя ары мумундан сяняткарлыьын мцхтялиф сащяляриндя истифадя едилирди. Орта ясрлярдя А. Азярб. ящалисинин мяишят вя игтисадиййатында бюйцк ящямиййят кясб етмишдир. Бу дюврдя бал вя мум хариъи юлкяляря ихраъ олунурду. Азярб.-да ары аиляляринин сайы 142000, иллик бал мящсулунун мигдары 1400 т-дур. Орта щесабла щяр ары аилясиндян 10 кг бал щасил едилир. А.-ын инкишаф етдирилмяси мягсядиля 2008 илдя Азярб. Арычылар Иттифагы йарадылмыш, 2009 илдя  “Арычылыг  щаггында”  Азярб.  Респ.нын Гануну гябул едилмишдир.

                               Арыхана.