Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
V CİLD (BRYÁNKA - ÇƏRMƏDİL NEKROPOLU)
    CAVAD QƏZASI


    ЪАВАД ГЯЗАСЫ – Шимали Азярб.-ын Русийа империйасынын щакимиййяти алтында олдуьу дюврдя тяшкил едилмиш инз. я. в. Рус чары ЫЫ Александрын [1855–81] Загафгазийа вя Гафгаз дийарынын идарячилийинин дяйишдирилмяси щаггында 1867 ил 9 декабр тарихли фярманына ясасян йарадылмышдыр. Мяркязи Салйан шящяри иди. Бакы губ.-нын ян ири гязасы олмушдур. 1870 ил мялуматына эюря, яразиси 9837,5 кв. верст иди. Бу, губернийа яразисинин 28,69%-ни тяшкил едирди. 1859–63 илляр камерал тясвиринин йекунлары ясасында апарылмыш щесабламайа эюря, Ъ.г.-нда 13142 щяйят, 60966 няфяр ящали вар иди. 19 ясрин 70-ci illяrинdя чар щюкумятинин кючцрмя сийасяти нятиъясиндя Ъ.г.-нда yeni rus yaшayыш mяntяqясi – Novo-Иvanovka к. мейдана эялди. 1900 илдя бурада рус кяндляринин сайы дюрдя чатмышды. Рus yaшayыш mяntяqяlяrinin sakinlяri ilя yerli icmalar vя yaxud sahibkarlar arasыnda torpaq sahяlяrinin yeni mяntяqяlяrя verilmяsi цstцndя mцbahisяlяr baш verirdi. 20 ясрин яввялляриндя Ъ.г.-нда памбыгчылыг инкишаф едирди. Гафгаз тягвиминин (1917) мялуматына эюря, Ъ.г.-нын яразиси 8396,97 кв. верст (1870 иля нисбятян 1441,5 кв. верст аз), ящалинин сайы ися 162305 няфяр иди. Гязада чар цсули-идарясиня гаршы чыхышлар баш вермишди. Болшевикляр Бакыда щакимиййяти яля алдыгдан сонра Бакы губернийа комиссары М. Язизбяйов башда олмагла, гырмызы ордунун 240 няфярлик дястяси Бакыдан Салйана эялмиш вя 1918 ил апрелин 21-дя Салйанда совет щакимиййяти гурмушду. Апрелин сонларында совет щакимиййяти щярби гцввянин тятбиги иля бцтцн гязайа йайылмышды. Бакы тцрк-Азярбайъан гцввяляри тяряфиндян азад олундугдан сонра (1918, 15 сентйабр) Ъ.г.-нда Азярбайъан Халг Ъцмщуриййятинин щакимиййяти бяргярар едилди. Апрел ишьалындан (1920) сонра Азярбайъан ССР йарадылдыгда Ъ.г. йенидян советляшдирилди. Азярб. ССР-ин районлашдырылмасы
    заманы (1929) Ъавад (Салйан) гязасы ляьв едилди.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
BRYÁNKA – ÇƏRMƏDİL NEKROPOLU
    CAVAD QƏZASI


    ЪАВАД ГЯЗАСЫ – Шимали Азярб.-ын Русийа империйасынын щакимиййяти алтында олдуьу дюврдя тяшкил едилмиш инз. я. в. Рус чары ЫЫ Александрын [1855–81] Загафгазийа вя Гафгаз дийарынын идарячилийинин дяйишдирилмяси щаггында 1867 ил 9 декабр тарихли фярманына ясасян йарадылмышдыр. Мяркязи Салйан шящяри иди. Бакы губ.-нын ян ири гязасы олмушдур. 1870 ил мялуматына эюря, яразиси 9837,5 кв. верст иди. Бу, губернийа яразисинин 28,69%-ни тяшкил едирди. 1859–63 илляр камерал тясвиринин йекунлары ясасында апарылмыш щесабламайа эюря, Ъ.г.-нда 13142 щяйят, 60966 няфяр ящали вар иди. 19 ясрин 70-ci illяrинdя чар щюкумятинин кючцрмя сийасяти нятиъясиндя Ъ.г.-нда yeni rus yaшayыш mяntяqясi – Novo-Иvanovka к. мейдана эялди. 1900 илдя бурада рус кяндляринин сайы дюрдя чатмышды. Рus yaшayыш mяntяqяlяrinin sakinlяri ilя yerli icmalar vя yaxud sahibkarlar arasыnda torpaq sahяlяrinin yeni mяntяqяlяrя verilmяsi цstцndя mцbahisяlяr baш verirdi. 20 ясрин яввялляриндя Ъ.г.-нда памбыгчылыг инкишаф едирди. Гафгаз тягвиминин (1917) мялуматына эюря, Ъ.г.-нын яразиси 8396,97 кв. верст (1870 иля нисбятян 1441,5 кв. верст аз), ящалинин сайы ися 162305 няфяр иди. Гязада чар цсули-идарясиня гаршы чыхышлар баш вермишди. Болшевикляр Бакыда щакимиййяти яля алдыгдан сонра Бакы губернийа комиссары М. Язизбяйов башда олмагла, гырмызы ордунун 240 няфярлик дястяси Бакыдан Салйана эялмиш вя 1918 ил апрелин 21-дя Салйанда совет щакимиййяти гурмушду. Апрелин сонларында совет щакимиййяти щярби гцввянин тятбиги иля бцтцн гязайа йайылмышды. Бакы тцрк-Азярбайъан гцввяляри тяряфиндян азад олундугдан сонра (1918, 15 сентйабр) Ъ.г.-нда Азярбайъан Халг Ъцмщуриййятинин щакимиййяти бяргярар едилди. Апрел ишьалындан (1920) сонра Азярбайъан ССР йарадылдыгда Ъ.г. йенидян советляшдирилди. Азярб. ССР-ин районлашдырылмасы
    заманы (1929) Ъавад (Салйан) гязасы ляьв едилди.

    CAVAD QƏZASI


    ЪАВАД ГЯЗАСЫ – Шимали Азярб.-ын Русийа империйасынын щакимиййяти алтында олдуьу дюврдя тяшкил едилмиш инз. я. в. Рус чары ЫЫ Александрын [1855–81] Загафгазийа вя Гафгаз дийарынын идарячилийинин дяйишдирилмяси щаггында 1867 ил 9 декабр тарихли фярманына ясасян йарадылмышдыр. Мяркязи Салйан шящяри иди. Бакы губ.-нын ян ири гязасы олмушдур. 1870 ил мялуматына эюря, яразиси 9837,5 кв. верст иди. Бу, губернийа яразисинин 28,69%-ни тяшкил едирди. 1859–63 илляр камерал тясвиринин йекунлары ясасында апарылмыш щесабламайа эюря, Ъ.г.-нда 13142 щяйят, 60966 няфяр ящали вар иди. 19 ясрин 70-ci illяrинdя чар щюкумятинин кючцрмя сийасяти нятиъясиндя Ъ.г.-нда yeni rus yaшayыш mяntяqясi – Novo-Иvanovka к. мейдана эялди. 1900 илдя бурада рус кяндляринин сайы дюрдя чатмышды. Рus yaшayыш mяntяqяlяrinin sakinlяri ilя yerli icmalar vя yaxud sahibkarlar arasыnda torpaq sahяlяrinin yeni mяntяqяlяrя verilmяsi цstцndя mцbahisяlяr baш verirdi. 20 ясрин яввялляриндя Ъ.г.-нда памбыгчылыг инкишаф едирди. Гафгаз тягвиминин (1917) мялуматына эюря, Ъ.г.-нын яразиси 8396,97 кв. верст (1870 иля нисбятян 1441,5 кв. верст аз), ящалинин сайы ися 162305 няфяр иди. Гязада чар цсули-идарясиня гаршы чыхышлар баш вермишди. Болшевикляр Бакыда щакимиййяти яля алдыгдан сонра Бакы губернийа комиссары М. Язизбяйов башда олмагла, гырмызы ордунун 240 няфярлик дястяси Бакыдан Салйана эялмиш вя 1918 ил апрелин 21-дя Салйанда совет щакимиййяти гурмушду. Апрелин сонларында совет щакимиййяти щярби гцввянин тятбиги иля бцтцн гязайа йайылмышды. Бакы тцрк-Азярбайъан гцввяляри тяряфиндян азад олундугдан сонра (1918, 15 сентйабр) Ъ.г.-нда Азярбайъан Халг Ъцмщуриййятинин щакимиййяти бяргярар едилди. Апрел ишьалындан (1920) сонра Азярбайъан ССР йарадылдыгда Ъ.г. йенидян советляшдирилди. Азярб. ССР-ин районлашдырылмасы
    заманы (1929) Ъавад (Салйан) гязасы ляьв едилди.