Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
III CİLD (BABİNGER - BAXŞƏLİYEV)
    BENQALİYA

    БЕНГÁЛИЙА, Бенгал – Щиндистанда бенгалларын мяскунлашдыглары тарихи вил. Ганг вя Бращмапутра чайларынын ашаьы ахарларында йерляшир. Гядим йазылы мянбялярдя Гауда (Б.-нын г. щиссяси) вя Ванга (Б.-нын мяркязи вя ш. щиссяси) адланыр. Б. ады тягр. 10–12 ясрлярдя йаранмышдыр. Маурйа вя Гупта империйаларынын тяркибиня дахил олмушдур. 6 ясрин сону – 7 ясрин яввялляриндя мцстягил статуса малик иди. Пал сцлаляси (8–12 ясрляр) дюврцндя Б. Шимали Щиндистанда щаким мювге уьрунда мцбаризя апармыш, Сен сцлаляси (12–13 ясрляр) дюврцндя мцстягиллийини горумуш, даща сонра Дещли султанлыьына гатылмышдыр. 14 ясрин орталарында мцстягил олмушдур. Б. 1575 илдя Бюйцк Моьоллар тяряфиндян фятщ едилмишдир. 18 ясрин яввялляриндя Б., Бищар вя Орисса яразисиндя пайтахты Мцршидабад олан мцстягил дювлят (нявваблыг) йаранмышды. Б.-да мцсялман султанларынын вя онларын ъанишинляринин щакимиййяти дюврцндя бурада ислам дини эениш йайылмышды. Шярги Б.-да ящалинин бюйцк щиссяси исламы гябул етмишди. Б., 1757–64 иллярдя инэилис Ост-Щинд ширкяти тяряфиндян зябт олунмуш вя Британийа Щиндистанынын яйалятиня чеврилмишди. 1905 илдя инэилисляр Б.-ны дини принсипя ясасян ики яйалятя бюлмцшдцляр. Лакин бенгал иътимаиййятинин Щиндистан милли конгреси тяряфиндян тяшкил едилмиш эенишмигйаслы кцтляви етиразлары нятиъясиндя инэилисляр 1911 илдя гярары ляьв етмяйя мяъбур олдулар. Б. яразиси йенидян бирляшдирилди. 1947 илдя Британийа Щиндистанынын ики доминиона бюлцнмяси иля Б. Щиндистан вя Пакистан арасында бюлцшдцрцлдц. Гярби Б. Щиндистанын тяркибиндя штат, Шярги Б. ися Шярги Пакистан олду. 1971 илдя Шярги Б. яразисиндя мцстягил Бангладеш дювляти йарадылды.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
BABİNGER – BAXŞƏLİYEV
    BENQALİYA

    БЕНГÁЛИЙА, Бенгал – Щиндистанда бенгалларын мяскунлашдыглары тарихи вил. Ганг вя Бращмапутра чайларынын ашаьы ахарларында йерляшир. Гядим йазылы мянбялярдя Гауда (Б.-нын г. щиссяси) вя Ванга (Б.-нын мяркязи вя ш. щиссяси) адланыр. Б. ады тягр. 10–12 ясрлярдя йаранмышдыр. Маурйа вя Гупта империйаларынын тяркибиня дахил олмушдур. 6 ясрин сону – 7 ясрин яввялляриндя мцстягил статуса малик иди. Пал сцлаляси (8–12 ясрляр) дюврцндя Б. Шимали Щиндистанда щаким мювге уьрунда мцбаризя апармыш, Сен сцлаляси (12–13 ясрляр) дюврцндя мцстягиллийини горумуш, даща сонра Дещли султанлыьына гатылмышдыр. 14 ясрин орталарында мцстягил олмушдур. Б. 1575 илдя Бюйцк Моьоллар тяряфиндян фятщ едилмишдир. 18 ясрин яввялляриндя Б., Бищар вя Орисса яразисиндя пайтахты Мцршидабад олан мцстягил дювлят (нявваблыг) йаранмышды. Б.-да мцсялман султанларынын вя онларын ъанишинляринин щакимиййяти дюврцндя бурада ислам дини эениш йайылмышды. Шярги Б.-да ящалинин бюйцк щиссяси исламы гябул етмишди. Б., 1757–64 иллярдя инэилис Ост-Щинд ширкяти тяряфиндян зябт олунмуш вя Британийа Щиндистанынын яйалятиня чеврилмишди. 1905 илдя инэилисляр Б.-ны дини принсипя ясасян ики яйалятя бюлмцшдцляр. Лакин бенгал иътимаиййятинин Щиндистан милли конгреси тяряфиндян тяшкил едилмиш эенишмигйаслы кцтляви етиразлары нятиъясиндя инэилисляр 1911 илдя гярары ляьв етмяйя мяъбур олдулар. Б. яразиси йенидян бирляшдирилди. 1947 илдя Британийа Щиндистанынын ики доминиона бюлцнмяси иля Б. Щиндистан вя Пакистан арасында бюлцшдцрцлдц. Гярби Б. Щиндистанын тяркибиндя штат, Шярги Б. ися Шярги Пакистан олду. 1971 илдя Шярги Б. яразисиндя мцстягил Бангладеш дювляти йарадылды.

    BENQALİYA

    БЕНГÁЛИЙА, Бенгал – Щиндистанда бенгалларын мяскунлашдыглары тарихи вил. Ганг вя Бращмапутра чайларынын ашаьы ахарларында йерляшир. Гядим йазылы мянбялярдя Гауда (Б.-нын г. щиссяси) вя Ванга (Б.-нын мяркязи вя ш. щиссяси) адланыр. Б. ады тягр. 10–12 ясрлярдя йаранмышдыр. Маурйа вя Гупта империйаларынын тяркибиня дахил олмушдур. 6 ясрин сону – 7 ясрин яввялляриндя мцстягил статуса малик иди. Пал сцлаляси (8–12 ясрляр) дюврцндя Б. Шимали Щиндистанда щаким мювге уьрунда мцбаризя апармыш, Сен сцлаляси (12–13 ясрляр) дюврцндя мцстягиллийини горумуш, даща сонра Дещли султанлыьына гатылмышдыр. 14 ясрин орталарында мцстягил олмушдур. Б. 1575 илдя Бюйцк Моьоллар тяряфиндян фятщ едилмишдир. 18 ясрин яввялляриндя Б., Бищар вя Орисса яразисиндя пайтахты Мцршидабад олан мцстягил дювлят (нявваблыг) йаранмышды. Б.-да мцсялман султанларынын вя онларын ъанишинляринин щакимиййяти дюврцндя бурада ислам дини эениш йайылмышды. Шярги Б.-да ящалинин бюйцк щиссяси исламы гябул етмишди. Б., 1757–64 иллярдя инэилис Ост-Щинд ширкяти тяряфиндян зябт олунмуш вя Британийа Щиндистанынын яйалятиня чеврилмишди. 1905 илдя инэилисляр Б.-ны дини принсипя ясасян ики яйалятя бюлмцшдцляр. Лакин бенгал иътимаиййятинин Щиндистан милли конгреси тяряфиндян тяшкил едилмиш эенишмигйаслы кцтляви етиразлары нятиъясиндя инэилисляр 1911 илдя гярары ляьв етмяйя мяъбур олдулар. Б. яразиси йенидян бирляшдирилди. 1947 илдя Британийа Щиндистанынын ики доминиона бюлцнмяси иля Б. Щиндистан вя Пакистан арасында бюлцшдцрцлдц. Гярби Б. Щиндистанын тяркибиндя штат, Шярги Б. ися Шярги Пакистан олду. 1971 илдя Шярги Б. яразисиндя мцстягил Бангладеш дювляти йарадылды.