Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
III CİLD (BABİNGER - BAXŞƏLİYEV)
    BERQMAN QAYDASI


    БÉРГМАН ГАЙДАСЫ – иглим шяраитиндян асылы олараг щомойотерм (истиганлы) щейванларын юлчцляринин дяйишмяси ганунауйьунлуьуну якс етдирир. Алман щистологу вя ембриологу К.Бергман (1847) тяряфиндян мцяййян едилмишдир. Бядян сятщинин онун щяъминя олан нисбятинин азалмасы иля истиликвермянин азалмасы принсипиндян иряли эялир. Б.г.-на эюря даща сойуг иглим зоналарында йашайан щейванларда бядян сятщинин онун щяъминя, йахуд кцтлясиня нисбяти даща ъянуб яразилярдян олан щямин нюв (йахуд йахын нювлярин) нцмайяндяляринкиндян аздыр. Беля ки, Таймырдан олан ъанаварын бядян уз. 137 см, кцтляси 49 кг, Монголустан ъанаварынынкы мцвафиг олараг 120 см вя 40 кг олур; Орта Русийа тцлкцсцнцн бядян уз. 90 см-ядяк, кцтляси 10 кг-адяк, Тцр. тцлкцсцнцн ися мцвафиг олараг уз. 57 см-ядяк вя кцтляси 3,2 кг олур. Лакин чохлу истисналар мювъуддур: мяс., гу гушлары ъинсиндян олан ян ири нюв Шярги Авропа дцзянлийинин ъ.-унда бязи йерлярдя, Газахыстанда, Орта Асийада вя Гярби Сибирдя йайылмыш фысылдайан гу гушудур, ян хырда нювц ися тундра зонасында йувалайан кичик, йахуд тундра гу гушудур. 

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
BABİNGER – BAXŞƏLİYEV
    BERQMAN QAYDASI


    БÉРГМАН ГАЙДАСЫ – иглим шяраитиндян асылы олараг щомойотерм (истиганлы) щейванларын юлчцляринин дяйишмяси ганунауйьунлуьуну якс етдирир. Алман щистологу вя ембриологу К.Бергман (1847) тяряфиндян мцяййян едилмишдир. Бядян сятщинин онун щяъминя олан нисбятинин азалмасы иля истиликвермянин азалмасы принсипиндян иряли эялир. Б.г.-на эюря даща сойуг иглим зоналарында йашайан щейванларда бядян сятщинин онун щяъминя, йахуд кцтлясиня нисбяти даща ъянуб яразилярдян олан щямин нюв (йахуд йахын нювлярин) нцмайяндяляринкиндян аздыр. Беля ки, Таймырдан олан ъанаварын бядян уз. 137 см, кцтляси 49 кг, Монголустан ъанаварынынкы мцвафиг олараг 120 см вя 40 кг олур; Орта Русийа тцлкцсцнцн бядян уз. 90 см-ядяк, кцтляси 10 кг-адяк, Тцр. тцлкцсцнцн ися мцвафиг олараг уз. 57 см-ядяк вя кцтляси 3,2 кг олур. Лакин чохлу истисналар мювъуддур: мяс., гу гушлары ъинсиндян олан ян ири нюв Шярги Авропа дцзянлийинин ъ.-унда бязи йерлярдя, Газахыстанда, Орта Асийада вя Гярби Сибирдя йайылмыш фысылдайан гу гушудур, ян хырда нювц ися тундра зонасында йувалайан кичик, йахуд тундра гу гушудур. 

    BERQMAN QAYDASI


    БÉРГМАН ГАЙДАСЫ – иглим шяраитиндян асылы олараг щомойотерм (истиганлы) щейванларын юлчцляринин дяйишмяси ганунауйьунлуьуну якс етдирир. Алман щистологу вя ембриологу К.Бергман (1847) тяряфиндян мцяййян едилмишдир. Бядян сятщинин онун щяъминя олан нисбятинин азалмасы иля истиликвермянин азалмасы принсипиндян иряли эялир. Б.г.-на эюря даща сойуг иглим зоналарында йашайан щейванларда бядян сятщинин онун щяъминя, йахуд кцтлясиня нисбяти даща ъянуб яразилярдян олан щямин нюв (йахуд йахын нювлярин) нцмайяндяляринкиндян аздыр. Беля ки, Таймырдан олан ъанаварын бядян уз. 137 см, кцтляси 49 кг, Монголустан ъанаварынынкы мцвафиг олараг 120 см вя 40 кг олур; Орта Русийа тцлкцсцнцн бядян уз. 90 см-ядяк, кцтляси 10 кг-адяк, Тцр. тцлкцсцнцн ися мцвафиг олараг уз. 57 см-ядяк вя кцтляси 3,2 кг олур. Лакин чохлу истисналар мювъуддур: мяс., гу гушлары ъинсиндян олан ян ири нюв Шярги Авропа дцзянлийинин ъ.-унда бязи йерлярдя, Газахыстанда, Орта Асийада вя Гярби Сибирдя йайылмыш фысылдайан гу гушудур, ян хырда нювц ися тундра зонасында йувалайан кичик, йахуд тундра гу гушудур.