Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
III CİLD (BABİNGER - BAXŞƏLİYEV)
    BEYL Pyer


    БЕЙЛ (Байле) Пйер (18.11.1647, Карла – 28.12.1706, Роттердам) – франсыз философу вя публисисти, 17 яср скептисизминин нцмайяндяси. Протестант пастору аилясиндя доьулмушдур. Седандакы протестант академийасында фялсяфя проф.-у (1675–81) олмуш, ХЫВ Лцдовик тяряфиндян академийа баьландыгдан сонра Щолландийайа мцщаъирят етмишдир (Роттердам Ун-тинин проф.-у, 1681–92). 1684 илдян “Ядяби республика йениликляри” адлы елми журнал бурахмышдыр. Биографик материалларла, илащиййат, фялсяфя, тарих вя с. мясялялярини шярщ едян чохсайлы изащларла зянэин олан икиъилдлик “Тарихи вя тянгиди лцьят”и (“Диътионнаире щисторигуе ет ъритигуе”, 1695–97) бюйцк популйарлыг газанмышды. Лцьят 1697–1741 иллярдя 11 дяфя франсыз, 2 дяфя инэилис дилляриндя няшр едилмишди.

    Б.-ин фялсяфи бахышлары щям антик скептисизмин, щям дя М.Монтенин, Б.Паскалын, Р.Декартын идейаларынын тясири алтында формалашмышдыр. Лакин скептисизмин декартсайаьы тянгиди шцбщяляриндян фяргли олараг, Б.даща ардыъылдыр: йалныз схоластика йох, мцасирлярин ясярляри дя аьлын мцщакимясиня верилмялидир. Скептисизм Б.-дя щягигятин ахтарышына истигамятляндирилмиш тянгиди рефлексийа кими чыхыш едир. Б.-я эюря, цмуми идракын “тябии ишиьы” бцтцн инсанлара хасдыр вя бу, щяйатын “биринъи гайдасы”дыр; Мцг. Китабда тяблиь едилян тялим – бу, щяйатын биринъи гайдасындан асылы олан “икинъи гайдасы”дыр. “Тябии ишыг” али щакимдир, онун щюкмц гятидир вя яэяр Мцг. Китабын мцддяалары бу щюкмя зиддирся, онда онлар йанлышдыр. Б. франсыз вя алман Маарифчилийиня, щямчинин инэилис деизминя ящямиййятли тясир эюстярмишдир.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
BABİNGER – BAXŞƏLİYEV
    BEYL Pyer


    БЕЙЛ (Байле) Пйер (18.11.1647, Карла – 28.12.1706, Роттердам) – франсыз философу вя публисисти, 17 яср скептисизминин нцмайяндяси. Протестант пастору аилясиндя доьулмушдур. Седандакы протестант академийасында фялсяфя проф.-у (1675–81) олмуш, ХЫВ Лцдовик тяряфиндян академийа баьландыгдан сонра Щолландийайа мцщаъирят етмишдир (Роттердам Ун-тинин проф.-у, 1681–92). 1684 илдян “Ядяби республика йениликляри” адлы елми журнал бурахмышдыр. Биографик материалларла, илащиййат, фялсяфя, тарих вя с. мясялялярини шярщ едян чохсайлы изащларла зянэин олан икиъилдлик “Тарихи вя тянгиди лцьят”и (“Диътионнаире щисторигуе ет ъритигуе”, 1695–97) бюйцк популйарлыг газанмышды. Лцьят 1697–1741 иллярдя 11 дяфя франсыз, 2 дяфя инэилис дилляриндя няшр едилмишди.

    Б.-ин фялсяфи бахышлары щям антик скептисизмин, щям дя М.Монтенин, Б.Паскалын, Р.Декартын идейаларынын тясири алтында формалашмышдыр. Лакин скептисизмин декартсайаьы тянгиди шцбщяляриндян фяргли олараг, Б.даща ардыъылдыр: йалныз схоластика йох, мцасирлярин ясярляри дя аьлын мцщакимясиня верилмялидир. Скептисизм Б.-дя щягигятин ахтарышына истигамятляндирилмиш тянгиди рефлексийа кими чыхыш едир. Б.-я эюря, цмуми идракын “тябии ишиьы” бцтцн инсанлара хасдыр вя бу, щяйатын “биринъи гайдасы”дыр; Мцг. Китабда тяблиь едилян тялим – бу, щяйатын биринъи гайдасындан асылы олан “икинъи гайдасы”дыр. “Тябии ишыг” али щакимдир, онун щюкмц гятидир вя яэяр Мцг. Китабын мцддяалары бу щюкмя зиддирся, онда онлар йанлышдыр. Б. франсыз вя алман Маарифчилийиня, щямчинин инэилис деизминя ящямиййятли тясир эюстярмишдир.

    BEYL Pyer


    БЕЙЛ (Байле) Пйер (18.11.1647, Карла – 28.12.1706, Роттердам) – франсыз философу вя публисисти, 17 яср скептисизминин нцмайяндяси. Протестант пастору аилясиндя доьулмушдур. Седандакы протестант академийасында фялсяфя проф.-у (1675–81) олмуш, ХЫВ Лцдовик тяряфиндян академийа баьландыгдан сонра Щолландийайа мцщаъирят етмишдир (Роттердам Ун-тинин проф.-у, 1681–92). 1684 илдян “Ядяби республика йениликляри” адлы елми журнал бурахмышдыр. Биографик материалларла, илащиййат, фялсяфя, тарих вя с. мясялялярини шярщ едян чохсайлы изащларла зянэин олан икиъилдлик “Тарихи вя тянгиди лцьят”и (“Диътионнаире щисторигуе ет ъритигуе”, 1695–97) бюйцк популйарлыг газанмышды. Лцьят 1697–1741 иллярдя 11 дяфя франсыз, 2 дяфя инэилис дилляриндя няшр едилмишди.

    Б.-ин фялсяфи бахышлары щям антик скептисизмин, щям дя М.Монтенин, Б.Паскалын, Р.Декартын идейаларынын тясири алтында формалашмышдыр. Лакин скептисизмин декартсайаьы тянгиди шцбщяляриндян фяргли олараг, Б.даща ардыъылдыр: йалныз схоластика йох, мцасирлярин ясярляри дя аьлын мцщакимясиня верилмялидир. Скептисизм Б.-дя щягигятин ахтарышына истигамятляндирилмиш тянгиди рефлексийа кими чыхыш едир. Б.-я эюря, цмуми идракын “тябии ишиьы” бцтцн инсанлара хасдыр вя бу, щяйатын “биринъи гайдасы”дыр; Мцг. Китабда тяблиь едилян тялим – бу, щяйатын биринъи гайдасындан асылы олан “икинъи гайдасы”дыр. “Тябии ишыг” али щакимдир, онун щюкмц гятидир вя яэяр Мцг. Китабын мцддяалары бу щюкмя зиддирся, онда онлар йанлышдыр. Б. франсыз вя алман Маарифчилийиня, щямчинин инэилис деизминя ящямиййятли тясир эюстярмишдир.