AZƏRBAYCAN MİLLİ ENSİKLOPEDİYASI

A B C Ç D E Ə F G

II CİLD (ARGENTİT - AŞURBƏYOV)

ARİLLƏŞDİRMƏ

АРИЛЛЯШДИРМЯ – цзви бирляшмянин молекулуна арил групунун дахил едилмяси, hяmcinin kimyяvi elementlяrin aril tюrяmяlяrinin alыnmasы. Арил групу (арил, Ar) ароматик карбощидроэен галыqlarının цмуми aдыdır, мяс., C6H5 – фенил, C10H7 –нафтил. Арилləşdirici реаэентляр кими ароматик диазобирляшмяляр, мяс.,

ArN2Cl +Ar′N2Cl +Cu → Ar – Ar′ + N2 + CuCl2,

C2H5SNa + ArN2Cl → C2H5SAr + N2 + NaCl;

арилщалоэенидляр, мяс.,

ArBr + NH3 → ArNH2 + HBr,

2ArCl + Si → Ar2SiCl2;

Гринйар реактивляри, мяс.,

CH3CHO + ArMgBr + H2O → CH3CH(OH)Ar + Mg(OH)Br

истифадя олунур. А. цзви синтездя, о ъцмлядян бойаг маддяляринин истещсалында тятбиг едилир. Бах щямчинин Меервейн реаксийасы, Уlман реаксийасы.

Яд.: Эфрос Л.С., Горелик М. В. Химия и технология промежуточных продуктов. Л., 1980; Общая органическая химия. В 12 т. М., 1981–1988.

I CİLD II CİLD III CİLD IV CİLD IX CİLD V CİLD VI CİLD VII CİLD VIII CİLD “Azərbaycan” xüsusi cildi (Az)“Azərbaycan” xüsusi cildi (rus)

Sərlövhə:	Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat:	"Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri:	Bakı
Nəşr ili:	2007
ISBN:	978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı:	881

Sərlövhə:	Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat:	"Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri:	Bakı
Nəşr ili:	2009
ISBN:	978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı:	608

Sərlövhə:	Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat:	"Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri:	Bakı
Nəşr ili:	2010
ISBN:	978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı:	604

Sərlövhə:	Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat:	"Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri:	Bakı
Nəşr ili:	2011
ISBN:	978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı:	604

Sərlövhə:	Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat:	"Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri:	Bakı
Nəşr ili:	2012
ISBN:	978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı:	881

Sərlövhə:	Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat:	"Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri:	Bakı
Nəşr ili:	2013
ISBN:	978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı:	608

Sərlövhə:	Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat:	"Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri:	Bakı
Nəşr ili:	2014
ISBN:	978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı:	592

Sərlövhə:	Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat:	"Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri:	Bakı
Nəşr ili	2015
ISBN:	978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı:	608

ARGENTİT – AŞURBƏYOV

ARİLLƏŞDİRMƏ

ArN2Cl +Ar′N2Cl +Cu → Ar – Ar′ + N2 + CuCl2,

C2H5SNa + ArN2Cl → C2H5SAr + N2 + NaCl;

арилщалоэенидляр, мяс.,

ArBr + NH3 → ArNH2 + HBr,

2ArCl + Si → Ar2SiCl2;

Гринйар реактивляри, мяс.,

CH3CHO + ArMgBr + H2O → CH3CH(OH)Ar + Mg(OH)Br

A B C Ç D E Ə F G

ARİLLƏŞDİRMƏ

ArN2Cl +Ar′N2Cl +Cu → Ar – Ar′ + N2 + CuCl2,

C2H5SNa + ArN2Cl → C2H5SAr + N2 + NaCl;

арилщалоэенидляр, мяс.,

ArBr + NH3 → ArNH2 + HBr,

2ArCl + Si → Ar2SiCl2;

Гринйар реактивляри, мяс.,

CH3CHO + ArMgBr + H2O → CH3CH(OH)Ar + Mg(OH)Br