Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
III CİLD (BABİNGER - BAXŞƏLİYEV)
    BƏDƏLBƏYLİ Əfrasiyab Bədəl bəy

    БЯДЯЛБЯЙЛИ Яфрасийаб Бядял бяй оьлу (19.4.1907, Бакы – 6.1.1976, Бакы) – Азярб. бястякары, дирижор, мусигишцнас, либретточу, Азярб. ССР халг артисти (1960). Б. Бядялдяйовун оьлудур. 1928 илдя Азярб. Дювлят Ун-тини, 1938 илдя Ленинград Консерваторийасы няздиндяки мусиги мяктябини битирмишдир. Бястя- карлыгфяалиййятиня 20-ъи иллярин икинъи йарысындан, Азярб. Драм Театрында мусиги hисся мцдири ишляйяркян башламышдыр. О, бу иллярдя вя сонралар Ъ. Ъаббарлынын “Од эялини” (1927), “Севил” (1928), “Алмаз” (1929), “1905-ъи илдя” (1931), “Йашар” (1932), Щ. Ъавидин “Сяйавуш” (1932), М.Ф. Ахундзадянин “Щаъы Гара” (1933), С. Вурьунун “Фярhад вя Ширин” (1941) пйесляринин тамашаларына мусиги бястялямишдир. 1930 илдян юмрцнцн сонунадяк Азярб. Дювлят Опера вя Балет Театрынын дирижору олмушдур. Репертуарында Авропа, рус, еляъя дя Азярб. бястякарларынын ясярляри, о ъцмлядян “Аида” вя “Риголетто” (Ъ. Верди), “Тоска” (Ъ. Пуччини), “Лейли вя Мяънун” (Ц. Ща- ъыбяйли), “Севил” (Ф. Ямиров), “Вагиф” (Р. Мустафайев) опералары, “Соналар эюлц” (П. Чайковски), “Раймонда” (А. Глазунов) балетляри ясас йер тутмушдур.
    Б. илк милли Азярб. балети – “Гыз галасы”нын (1940, 2-ъи редаксийасы 1958) мцяллифидир. “Халг гязяби” (1941, Б. Зейдманла бирликдя), “Низами” (1948), “Сю- йцдляр аьламаз” (1971, 2-ъи редаксийасы 1975) операларынын, ушаглар цчцн “Тярлан” (илк тамашасы – 1941) балетинин, симфоник поема вя тянтяняли маршын (hяр икиси 1930) мцяллифидир. “Баhадыр вя Сона” (С. Ялясэяров), “Сюйцдляр аьламаз” операларынын, “Гыз галасы”, “Гараъа гыз” (Я. Аббасов), “Гызыл ачар” (Б. Зейдман) балетляринин либреттосуну йазмыш, “Севилйа бярбяри” (Ъ. Россини), “Шаhсяням” (Р. Глиер), “Иоланта” (П. Чайковски), “Даиси” (З. Палиашвили) операларынын мятнини еквиритмик тяръцмя етмишдир. Б. Азярб. мусиги сянятинин тяблиьчиси вя тядгигатчысы, публисист кими дя танынмышдыр. “Мусиги лцьяти”нин (1969) мцяллифидир. Бакыдакы 23 сайлы мусиги мяктяби Б.-нин адыны дашыйыр.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
BABİNGER – BAXŞƏLİYEV
    BƏDƏLBƏYLİ Əfrasiyab Bədəl bəy

    БЯДЯЛБЯЙЛИ Яфрасийаб Бядял бяй оьлу (19.4.1907, Бакы – 6.1.1976, Бакы) – Азярб. бястякары, дирижор, мусигишцнас, либретточу, Азярб. ССР халг артисти (1960). Б. Бядялдяйовун оьлудур. 1928 илдя Азярб. Дювлят Ун-тини, 1938 илдя Ленинград Консерваторийасы няздиндяки мусиги мяктябини битирмишдир. Бястя- карлыгфяалиййятиня 20-ъи иллярин икинъи йарысындан, Азярб. Драм Театрында мусиги hисся мцдири ишляйяркян башламышдыр. О, бу иллярдя вя сонралар Ъ. Ъаббарлынын “Од эялини” (1927), “Севил” (1928), “Алмаз” (1929), “1905-ъи илдя” (1931), “Йашар” (1932), Щ. Ъавидин “Сяйавуш” (1932), М.Ф. Ахундзадянин “Щаъы Гара” (1933), С. Вурьунун “Фярhад вя Ширин” (1941) пйесляринин тамашаларына мусиги бястялямишдир. 1930 илдян юмрцнцн сонунадяк Азярб. Дювлят Опера вя Балет Театрынын дирижору олмушдур. Репертуарында Авропа, рус, еляъя дя Азярб. бястякарларынын ясярляри, о ъцмлядян “Аида” вя “Риголетто” (Ъ. Верди), “Тоска” (Ъ. Пуччини), “Лейли вя Мяънун” (Ц. Ща- ъыбяйли), “Севил” (Ф. Ямиров), “Вагиф” (Р. Мустафайев) опералары, “Соналар эюлц” (П. Чайковски), “Раймонда” (А. Глазунов) балетляри ясас йер тутмушдур.
    Б. илк милли Азярб. балети – “Гыз галасы”нын (1940, 2-ъи редаксийасы 1958) мцяллифидир. “Халг гязяби” (1941, Б. Зейдманла бирликдя), “Низами” (1948), “Сю- йцдляр аьламаз” (1971, 2-ъи редаксийасы 1975) операларынын, ушаглар цчцн “Тярлан” (илк тамашасы – 1941) балетинин, симфоник поема вя тянтяняли маршын (hяр икиси 1930) мцяллифидир. “Баhадыр вя Сона” (С. Ялясэяров), “Сюйцдляр аьламаз” операларынын, “Гыз галасы”, “Гараъа гыз” (Я. Аббасов), “Гызыл ачар” (Б. Зейдман) балетляринин либреттосуну йазмыш, “Севилйа бярбяри” (Ъ. Россини), “Шаhсяням” (Р. Глиер), “Иоланта” (П. Чайковски), “Даиси” (З. Палиашвили) операларынын мятнини еквиритмик тяръцмя етмишдир. Б. Азярб. мусиги сянятинин тяблиьчиси вя тядгигатчысы, публисист кими дя танынмышдыр. “Мусиги лцьяти”нин (1969) мцяллифидир. Бакыдакы 23 сайлы мусиги мяктяби Б.-нин адыны дашыйыр.

    BƏDƏLBƏYLİ Əfrasiyab Bədəl bəy

    БЯДЯЛБЯЙЛИ Яфрасийаб Бядял бяй оьлу (19.4.1907, Бакы – 6.1.1976, Бакы) – Азярб. бястякары, дирижор, мусигишцнас, либретточу, Азярб. ССР халг артисти (1960). Б. Бядялдяйовун оьлудур. 1928 илдя Азярб. Дювлят Ун-тини, 1938 илдя Ленинград Консерваторийасы няздиндяки мусиги мяктябини битирмишдир. Бястя- карлыгфяалиййятиня 20-ъи иллярин икинъи йарысындан, Азярб. Драм Театрында мусиги hисся мцдири ишляйяркян башламышдыр. О, бу иллярдя вя сонралар Ъ. Ъаббарлынын “Од эялини” (1927), “Севил” (1928), “Алмаз” (1929), “1905-ъи илдя” (1931), “Йашар” (1932), Щ. Ъавидин “Сяйавуш” (1932), М.Ф. Ахундзадянин “Щаъы Гара” (1933), С. Вурьунун “Фярhад вя Ширин” (1941) пйесляринин тамашаларына мусиги бястялямишдир. 1930 илдян юмрцнцн сонунадяк Азярб. Дювлят Опера вя Балет Театрынын дирижору олмушдур. Репертуарында Авропа, рус, еляъя дя Азярб. бястякарларынын ясярляри, о ъцмлядян “Аида” вя “Риголетто” (Ъ. Верди), “Тоска” (Ъ. Пуччини), “Лейли вя Мяънун” (Ц. Ща- ъыбяйли), “Севил” (Ф. Ямиров), “Вагиф” (Р. Мустафайев) опералары, “Соналар эюлц” (П. Чайковски), “Раймонда” (А. Глазунов) балетляри ясас йер тутмушдур.
    Б. илк милли Азярб. балети – “Гыз галасы”нын (1940, 2-ъи редаксийасы 1958) мцяллифидир. “Халг гязяби” (1941, Б. Зейдманла бирликдя), “Низами” (1948), “Сю- йцдляр аьламаз” (1971, 2-ъи редаксийасы 1975) операларынын, ушаглар цчцн “Тярлан” (илк тамашасы – 1941) балетинин, симфоник поема вя тянтяняли маршын (hяр икиси 1930) мцяллифидир. “Баhадыр вя Сона” (С. Ялясэяров), “Сюйцдляр аьламаз” операларынын, “Гыз галасы”, “Гараъа гыз” (Я. Аббасов), “Гызыл ачар” (Б. Зейдман) балетляринин либреттосуну йазмыш, “Севилйа бярбяри” (Ъ. Россини), “Шаhсяням” (Р. Глиер), “Иоланта” (П. Чайковски), “Даиси” (З. Палиашвили) операларынын мятнини еквиритмик тяръцмя етмишдир. Б. Азярб. мусиги сянятинин тяблиьчиси вя тядгигатчысы, публисист кими дя танынмышдыр. “Мусиги лцьяти”нин (1969) мцяллифидир. Бакыдакы 23 сайлы мусиги мяктяби Б.-нин адыны дашыйыр.