Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
II CİLD (ARGENTİT - AŞURBƏYOV)
    ARİLSULFOTURŞULAR

    АРИЛСУЛФОТУРШУЛАР  –  цмуми формулу Ар(СО2ОЩ)н олан цзви бирляшмяляр; бурада Ар – ароматик карбощидроэен нцвясидир, н = 1,2,… Бензолсулфотуршулар (бензолсулфотуршу Ъ6Щ5СО2ОЩ вя 1,3-бензолдисулфотуршу), нафталинсулфотуршулар вя толуолсулфотуршу даща чох истифадя олунур.

    А., адятян, рянэсиз, щигроскопик кристал маддядир; суда вя спиртдя щялл олур; щидратлар шяклиндя суда кристаллашыр. А. эцълц туршулардыр, мяс., Ъ6Щ5СО2ОЩ цчцн  пК=0,7.  Ясасларла  давамлы  дузлар сулфонатлар ямяля эятирир. Сулфогруплары диэяр групларла нуклеофил явязетмя реаксийаларына эирир, мяс., сулфонатлар гялявилярля яридилдикдя феноллар, сианидлярля нитрилляр, амидлярля аминляр ямяля эятирир вя с. Гыздырылдыгда суйун тясириндян сулфогруплар щидроэен атому иля явяз олуна биляр,  мяс.,  Ъ6Щ5СО2ОЩ  бензола  гядяр асан щидролизя уьрайыр. А. ароматик щалгада щидроэен атомларынын електрофил явязетмя реаксийаларына дахил олур (мяс., сулфолашма, нитролашма, щалоэенляшмя  реаксийаларында).

    А.-ын ясас алынма цсулу ароматик карбощидроэенлярин гаты сулфат туршусу вя йа олеумла бирбаша сулфолашмасыдыр. А. туршу катализаторлары кими,фенолларын, бойаг маддяляринин, иондяйишдириъи гатранларын, дезинфексийаедиъи васитялярин, дярман препаратларынын истещсалында йарымфабрикатлар кими тятбиг едилир.А.-ын тюрямяляри (мяс., мцряккяб ефирляр, щалоэенанщидридляр, амидляр) цзви синтездя истифадя едилир.

    Яд.:Джильберт Э.Е. Сульфирование органических соединений. М., 1969.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ARGENTİT – AŞURBƏYOV
    ARİLSULFOTURŞULAR

    АРИЛСУЛФОТУРШУЛАР  –  цмуми формулу Ар(СО2ОЩ)н олан цзви бирляшмяляр; бурада Ар – ароматик карбощидроэен нцвясидир, н = 1,2,… Бензолсулфотуршулар (бензолсулфотуршу Ъ6Щ5СО2ОЩ вя 1,3-бензолдисулфотуршу), нафталинсулфотуршулар вя толуолсулфотуршу даща чох истифадя олунур.

    А., адятян, рянэсиз, щигроскопик кристал маддядир; суда вя спиртдя щялл олур; щидратлар шяклиндя суда кристаллашыр. А. эцълц туршулардыр, мяс., Ъ6Щ5СО2ОЩ цчцн  пК=0,7.  Ясасларла  давамлы  дузлар сулфонатлар ямяля эятирир. Сулфогруплары диэяр групларла нуклеофил явязетмя реаксийаларына эирир, мяс., сулфонатлар гялявилярля яридилдикдя феноллар, сианидлярля нитрилляр, амидлярля аминляр ямяля эятирир вя с. Гыздырылдыгда суйун тясириндян сулфогруплар щидроэен атому иля явяз олуна биляр,  мяс.,  Ъ6Щ5СО2ОЩ  бензола  гядяр асан щидролизя уьрайыр. А. ароматик щалгада щидроэен атомларынын електрофил явязетмя реаксийаларына дахил олур (мяс., сулфолашма, нитролашма, щалоэенляшмя  реаксийаларында).

    А.-ын ясас алынма цсулу ароматик карбощидроэенлярин гаты сулфат туршусу вя йа олеумла бирбаша сулфолашмасыдыр. А. туршу катализаторлары кими,фенолларын, бойаг маддяляринин, иондяйишдириъи гатранларын, дезинфексийаедиъи васитялярин, дярман препаратларынын истещсалында йарымфабрикатлар кими тятбиг едилир.А.-ын тюрямяляри (мяс., мцряккяб ефирляр, щалоэенанщидридляр, амидляр) цзви синтездя истифадя едилир.

    Яд.:Джильберт Э.Е. Сульфирование органических соединений. М., 1969.

    ARİLSULFOTURŞULAR

    АРИЛСУЛФОТУРШУЛАР  –  цмуми формулу Ар(СО2ОЩ)н олан цзви бирляшмяляр; бурада Ар – ароматик карбощидроэен нцвясидир, н = 1,2,… Бензолсулфотуршулар (бензолсулфотуршу Ъ6Щ5СО2ОЩ вя 1,3-бензолдисулфотуршу), нафталинсулфотуршулар вя толуолсулфотуршу даща чох истифадя олунур.

    А., адятян, рянэсиз, щигроскопик кристал маддядир; суда вя спиртдя щялл олур; щидратлар шяклиндя суда кристаллашыр. А. эцълц туршулардыр, мяс., Ъ6Щ5СО2ОЩ цчцн  пК=0,7.  Ясасларла  давамлы  дузлар сулфонатлар ямяля эятирир. Сулфогруплары диэяр групларла нуклеофил явязетмя реаксийаларына эирир, мяс., сулфонатлар гялявилярля яридилдикдя феноллар, сианидлярля нитрилляр, амидлярля аминляр ямяля эятирир вя с. Гыздырылдыгда суйун тясириндян сулфогруплар щидроэен атому иля явяз олуна биляр,  мяс.,  Ъ6Щ5СО2ОЩ  бензола  гядяр асан щидролизя уьрайыр. А. ароматик щалгада щидроэен атомларынын електрофил явязетмя реаксийаларына дахил олур (мяс., сулфолашма, нитролашма, щалоэенляшмя  реаксийаларында).

    А.-ын ясас алынма цсулу ароматик карбощидроэенлярин гаты сулфат туршусу вя йа олеумла бирбаша сулфолашмасыдыр. А. туршу катализаторлары кими,фенолларын, бойаг маддяляринин, иондяйишдириъи гатранларын, дезинфексийаедиъи васитялярин, дярман препаратларынын истещсалында йарымфабрикатлар кими тятбиг едилир.А.-ын тюрямяляри (мяс., мцряккяб ефирляр, щалоэенанщидридляр, амидляр) цзви синтездя истифадя едилир.

    Яд.:Джильберт Э.Е. Сульфирование органических соединений. М., 1969.