CƏLALABAD VİLAYƏTİ – Qırğızıstanda vil. 1939 il noyabrın 21-də təşkil edilmişdir (1959 ildə ləğv edilərək ərazisi Oş vil.-nə birləşdirilmiş, 1990 ildə yenidən bərpa olunmuşdur). Sah. 33,7 min km2. Əh. 1,04 mln. (2011). 8 r-nu, 5 şəhəri, 5 ştq. var. Mərkəzi Cəlalabad ş.-dir. Təbiət. Vil.-in ərazisini Fərqanə vadisinin şm.-ş. kənarı və Qərbi Tyanşanın sil- 

Ъялалабад вилайяти. Токтогул су анбары.

silələri (Talas Alatausu, Susamurtau, Pskem, Fərqanə, Çandalaş, Çatkal və s.) tutur; ən yüksək nöqtəsi Çatkal silsiləsindədir (4503 m). Faydalı qazıntıları: neft, qaz, daş kömür, polimetal filizləri və s. İqlimi mülayim, kontinentaldır; vadilərdə qu- raqdır. Orta temp-r 1000–1100 m yüksəklikdə yanvarda – 4°C, iyulda 26°C-dir; illik yağıntı 400–1000 mm. Daha yüksək r-nlarda iqlim soyuqdur.

Ən böyük çayı Narındır (üzərində SES, Toktoqul su anbarı var). 1500 m yüksəkliyə qədər yerləşən sahələrdə boz torpaqlar və yarımsəhra tipli bitki örtüyü inkişaf etmişdir. 1500–3000 m yüksəkdə quru dağ çölləri, çəmən-çöl bitkiləri, Çatkal və Fərqanə silsilələrinin yamaclarında yabanı meyvə ağaclarından ibarət meşələr yayılmışdır. 3000 m-dən yuxarıda subalp və Alp çəmənlikləri yerləşir. Tülkü, canavar, porsuq, oxlu kirpi, qonur ayı, çöldonuzu, cüyür, qayakeçisi, qar bəbiri və s. var. Тясяррцфат. Нефт, газ, даш кюмцр (Кок-Йангак, Таш-Кумыр) вя полиметал филизляри щасил олунур. Машынгайырма, елек- тротехника, тикинти, памбыгтямизлямя, йцнэцл вя йейинти сянайеси инкишаф етмишдир. Фярганя дярясиндя суварма якинчилийи (дянли биткиляр, памбыг, тцтцн, цзцм), баьчылыг, щейвандарлыг, ипякчилик, йамаъларда дямйя якинчилийи, даьларда гойунчулуг; автомобил, д. й., авиасийа вя бору кямяри нягл. инкишаф етмишдир.