Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
V CİLD (BRYÁNKA - ÇƏRMƏDİL NEKROPOLU)
    CƏNGAVƏRLİK ROMANI


    ЪЯНЭАВЯРЛИК РОМАНЫ – орта ясрляр куртуаз ядябиййатынын ясас жанрларындан бири. Илк дяфя 12 ясрин орталарында феодализм мцщитиндя, ъянэавярлийин йцксялиши дюврцндя Франсада мейдана эялмишдир. Ъясарят, алиъянаблыг мотивлярини гящряманлыг дастанларындан яхз етмишдир. Епосдан фяргли олараг Ъ.р.-нда нясли, йахуд вассалл вязифяси цчцн дейил, юз шяряфи вя севэилисини шющрятляндирмяк наминя гящряманлыглар эюстярян фярдиляшдирилмиш гящряман-ъянэавярин психолоэийасынын тящлили юн плана чякилир. Фантастик мотивлярин екзотик тясвирляринин чохлуьу Ъ.р.-ны халг наьыллары, Шярг ядябиййаты, Мяркязи вя Шимали Авропанын христианлыьагядярки мифолоэийасы иля йахынлашдырыр. Ъ.р.-на гядим келтлярин вя эерманларын йенидян нязярдян кечирилмиш дастанлары, антик дювр йазычылары (Овиди) тясир эюстярмишляр. “Дяйирми маса” ъянэавярляри, бритлярин яфсаняви кралы Артур (бах Артур яфсаняляри), Тристан вя Изолданын мящяббяти (бах ”Тристон вя Изолда”), мцг. Граалын ахтарышлары щаггында романлар даща популйар иди. Илк Ъ.р.-лары нязмля йазылмышдыр; 13 ясрин орталарындан онун нясрля ишлянмяси (мяс., Ланселот щаггында силсиля) мейдана эялмиш, Ъ.р. щямчинин Алманийа вя Инэилтярядя йаранмаьа башламышдыр. Ъ.р. иля бярабяр ъянэавярлик повести вя новелласы да инкишаф етмишдир. Артыг 13 ясрдя Ъ.р.-на пародийалар мейдана эялмяйя башламышдыр.15ясрдя жанр тядриъян тяняззцля уьрамыш, лакин китаб чапынын башланмасы иля байаьы шякилдя йенидян ъанланмышды. Интибащ дюврц идейаларыны юзцндя якс етдирян Ъ.р. Испанийада щямин вахтда инкишаф етмишди. Сервантес “Дон Кихот” ясяриндя юзлцйцндя жанрын нцмуняляринин еригончу давамчыларыны лаьа гоймушдур. Авропа Ъ.р.-ндан асылы олмадан бу жанра йахын олан ясярляр мцстягил шякилдя Шярг (“Эендзи-Моно- гатари” йапон повести) ядябиййатларында да мювъуд олмушдур.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
BRYÁNKA – ÇƏRMƏDİL NEKROPOLU
    CƏNGAVƏRLİK ROMANI


    ЪЯНЭАВЯРЛИК РОМАНЫ – орта ясрляр куртуаз ядябиййатынын ясас жанрларындан бири. Илк дяфя 12 ясрин орталарында феодализм мцщитиндя, ъянэавярлийин йцксялиши дюврцндя Франсада мейдана эялмишдир. Ъясарят, алиъянаблыг мотивлярини гящряманлыг дастанларындан яхз етмишдир. Епосдан фяргли олараг Ъ.р.-нда нясли, йахуд вассалл вязифяси цчцн дейил, юз шяряфи вя севэилисини шющрятляндирмяк наминя гящряманлыглар эюстярян фярдиляшдирилмиш гящряман-ъянэавярин психолоэийасынын тящлили юн плана чякилир. Фантастик мотивлярин екзотик тясвирляринин чохлуьу Ъ.р.-ны халг наьыллары, Шярг ядябиййаты, Мяркязи вя Шимали Авропанын христианлыьагядярки мифолоэийасы иля йахынлашдырыр. Ъ.р.-на гядим келтлярин вя эерманларын йенидян нязярдян кечирилмиш дастанлары, антик дювр йазычылары (Овиди) тясир эюстярмишляр. “Дяйирми маса” ъянэавярляри, бритлярин яфсаняви кралы Артур (бах Артур яфсаняляри), Тристан вя Изолданын мящяббяти (бах ”Тристон вя Изолда”), мцг. Граалын ахтарышлары щаггында романлар даща популйар иди. Илк Ъ.р.-лары нязмля йазылмышдыр; 13 ясрин орталарындан онун нясрля ишлянмяси (мяс., Ланселот щаггында силсиля) мейдана эялмиш, Ъ.р. щямчинин Алманийа вя Инэилтярядя йаранмаьа башламышдыр. Ъ.р. иля бярабяр ъянэавярлик повести вя новелласы да инкишаф етмишдир. Артыг 13 ясрдя Ъ.р.-на пародийалар мейдана эялмяйя башламышдыр.15ясрдя жанр тядриъян тяняззцля уьрамыш, лакин китаб чапынын башланмасы иля байаьы шякилдя йенидян ъанланмышды. Интибащ дюврц идейаларыны юзцндя якс етдирян Ъ.р. Испанийада щямин вахтда инкишаф етмишди. Сервантес “Дон Кихот” ясяриндя юзлцйцндя жанрын нцмуняляринин еригончу давамчыларыны лаьа гоймушдур. Авропа Ъ.р.-ндан асылы олмадан бу жанра йахын олан ясярляр мцстягил шякилдя Шярг (“Эендзи-Моно- гатари” йапон повести) ядябиййатларында да мювъуд олмушдур.

    CƏNGAVƏRLİK ROMANI


    ЪЯНЭАВЯРЛИК РОМАНЫ – орта ясрляр куртуаз ядябиййатынын ясас жанрларындан бири. Илк дяфя 12 ясрин орталарында феодализм мцщитиндя, ъянэавярлийин йцксялиши дюврцндя Франсада мейдана эялмишдир. Ъясарят, алиъянаблыг мотивлярини гящряманлыг дастанларындан яхз етмишдир. Епосдан фяргли олараг Ъ.р.-нда нясли, йахуд вассалл вязифяси цчцн дейил, юз шяряфи вя севэилисини шющрятляндирмяк наминя гящряманлыглар эюстярян фярдиляшдирилмиш гящряман-ъянэавярин психолоэийасынын тящлили юн плана чякилир. Фантастик мотивлярин екзотик тясвирляринин чохлуьу Ъ.р.-ны халг наьыллары, Шярг ядябиййаты, Мяркязи вя Шимали Авропанын христианлыьагядярки мифолоэийасы иля йахынлашдырыр. Ъ.р.-на гядим келтлярин вя эерманларын йенидян нязярдян кечирилмиш дастанлары, антик дювр йазычылары (Овиди) тясир эюстярмишляр. “Дяйирми маса” ъянэавярляри, бритлярин яфсаняви кралы Артур (бах Артур яфсаняляри), Тристан вя Изолданын мящяббяти (бах ”Тристон вя Изолда”), мцг. Граалын ахтарышлары щаггында романлар даща популйар иди. Илк Ъ.р.-лары нязмля йазылмышдыр; 13 ясрин орталарындан онун нясрля ишлянмяси (мяс., Ланселот щаггында силсиля) мейдана эялмиш, Ъ.р. щямчинин Алманийа вя Инэилтярядя йаранмаьа башламышдыр. Ъ.р. иля бярабяр ъянэавярлик повести вя новелласы да инкишаф етмишдир. Артыг 13 ясрдя Ъ.р.-на пародийалар мейдана эялмяйя башламышдыр.15ясрдя жанр тядриъян тяняззцля уьрамыш, лакин китаб чапынын башланмасы иля байаьы шякилдя йенидян ъанланмышды. Интибащ дюврц идейаларыны юзцндя якс етдирян Ъ.р. Испанийада щямин вахтда инкишаф етмишди. Сервантес “Дон Кихот” ясяриндя юзлцйцндя жанрын нцмуняляринин еригончу давамчыларыны лаьа гоймушдур. Авропа Ъ.р.-ндан асылы олмадан бу жанра йахын олан ясярляр мцстягил шякилдя Шярг (“Эендзи-Моно- гатари” йапон повести) ядябиййатларында да мювъуд олмушдур.